Fed hạ lãi suất, Phố Wall lập đỉnh nhưng “bóng mây” lãi suất toàn cầu đang kéo đến

Thị trường tiền tệ và chứng khoán biến động trái chiều trong phiên thứ Tư, trong đó nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ ghi nhận diễn biến nổi bật khi chỉ số Russell 2000 vươn lên mức cao kỷ lục mới. Động lực đến từ quyết định chính sách của Fed và những đánh giá tích cực của Chủ tịch Jerome Powell về triển vọng tăng trưởng cũng như lạm phát của kinh tế Mỹ.

Thông tin chi tiết sẽ được đề cập bên dưới. Trong bài viết hôm nay, tôi tập trung phân tích cách bối cảnh lãi suất toàn cầu đã đột ngột trở nên khắt khe hơn đáng kể, qua đó làm gia tăng rủi ro biến động cho các nhà đầu tư.

Những điểm nổi bật hôm nay

Fed đạt trạng thái trung lập

Fed đã cắt giảm lãi suất 25 bps trong cuộc họp thứ Tư. Chủ tịch Jerome Powell cho biết chính sách tiền tệ hiện đã tiến gần trạng thái trung lập, hàm ý rằng các nhà hoạch định chính sách “đang ở vị thế thuận lợi để chờ đợi và quan sát diễn biến tiếp theo của nền kinh tế”.

Chủ tịch Powell bày tỏ sự lạc quan về triển vọng tăng trưởng, năng suất lao động và khả năng Fed đưa lạm phát quay trở lại mục tiêu 2%. Thị trường tỏ ra hài lòng với thông điệp này: Phố Wall khởi sắc, trong khi chỉ số Russell 2000 tăng vọt và thiết lập mức cao kỷ lục mới.

Tín hiệu lạm phát từ các thị trường mới nổi

Trung Quốc và Brazil đã công bố dữ liệu lạm phát mới nhất trong ngày thứ Tư, với các tín hiệu trái chiều. Tại Trung Quốc, lạm phát tiêu dùng tăng lên mức cao nhất trong 21 tháng, song hoạt động sản xuất vẫn tiếp tục suy yếu. Ngược lại, lạm phát tiêu dùng của Brazil giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc tăng lên mức cao nhất trong vòng 14 tháng so với đồng USD. Trong khi đó, đồng real Brazil nằm trong nhóm các đồng tiền hoạt động kém nhất thế giới trong phiên. Lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc giảm, còn lợi suất tại Brazil lại đi lên.

Bạc lên ngôi

Bạc tiếp tục củng cố vị thế là một trong những tài sản hoạt động tốt nhất toàn cầu năm 2025. Kim loại quý này đã tăng mạnh trở lại trong tuần này, vượt mốc kỷ lục mới trên 60 USD/ounce. Tính từ đầu năm, giá bạc đã tăng khoảng 110%, gần gấp đôi mức tăng của vàng.

Đà tăng này có thể kéo dài hay không vẫn là câu hỏi mở. Khi các nhà đầu tư bước vào giai đoạn chốt sổ cuối năm, áp lực chốt lời có thể xuất hiện. Tuy nhiên, các yếu tố hỗ trợ vẫn còn mạnh: động lực giá tích cực, tín hiệu kỹ thuật thuận lợi và cán cân cung – cầu đang thắt chặt. Thị trường bạc chỉ có quy mô rất nhỏ so với thị trường vàng trị giá khoảng 30 nghìn tỷ USD. Vì vậy, nếu nhà đầu tư muốn gia tăng phân bổ sang tài sản thay thế, nhu cầu tương đối đối với bạc có thể tiếp tục duy trì ở mức cao.

Chu kỳ nới lỏng của ngân hàng trung ương toàn cầu đã kết thúc

Bối cảnh lãi suất toàn cầu hiện đã trở nên kém thuận lợi hơn rất nhiều so với chỉ vài tuần trước, cho thấy năm 2026 có thể biến động mạnh hơn đáng kể so với kỳ vọng phổ biến của thị trường.

Các phát biểu gần đây của Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) và thành viên Ban điều hành Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cho thấy động thái chính sách tiếp theo của họ thậm chí có thể là tăng lãi suất. Điều này làm nổi bật sự chuyển hướng rõ nét trong lập trường chính sách của các ngân hàng trung ương lớn.

Bình luận từ Thống đốc RBA Michelle Bullock gây bất ngờ cho thị trường, trong khi quan điểm của bà Isabel Schnabel (ECB) ít gây ngạc nhiên hơn. Dù vậy, khi đặt cạnh nhau, cả hai đều nhấn mạnh một môi trường chính sách tiền tệ nghiêm ngặt hơn đáng kể trong năm tới, với chi phí vay vốn có khả năng gia tăng.

Điểm chung nằm ở việc lạm phát vẫn duy trì trên mức mục tiêu tại nhiều nền kinh tế phát triển, trong khi tăng trưởng kinh tế vẫn tương đối ổn định.

Câu hỏi đặt ra là liệu Chủ tịch Fed Jerome Powell có phát đi tín hiệu tương tự trong cuộc họp lần này hay không — một kiểu “cắt giảm lãi suất mang tính thắt chặt”, tức là hạ lãi suất đi kèm với định hướng chính sách nghiêm ngặt hơn.

Chuyển hướng sang thắt chặt

Xét các kỳ vọng lãi suất của thị trường đối với các ngân hàng trung ương nhóm G10, hiện chỉ có ba ngân hàng — Fed, Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và Norges Bank — được dự báo sẽ cắt giảm lãi suất trong năm tới. Theo đó, Fed được kỳ vọng nới lỏng khoảng 75 bps, trong khi BoE và Norges Bank giảm khoảng 50 điểm.

Ngược lại, Ngân hàng Trung ương Canada và RBA hiện được dự báo sẽ tăng lãi suất lần lượt khoảng 35 và 50 bps trong năm tới. Chỉ vài tuần trước, kịch bản cắt giảm lãi suất tại hai quốc gia này vẫn được đánh giá cao hơn so với khả năng tăng.

Nguyên nhân của sự đảo chiều này đến từ việc nhiều ngân hàng trung ương lớn đang ở trong một vị thế hiếm gặp: vừa hoàn tất chu kỳ cắt giảm lãi suất nhanh nhất ngoài bối cảnh suy thoái trong nhiều thập kỷ. Với Fed, điều này là chưa từng thấy kể từ giữa thập niên 1980; còn ECB, theo phân tích của Deutsche Bank, chưa từng nới lỏng mạnh như vậy nếu không có suy thoái kinh tế.

Lịch sử cho thấy, việc nới lỏng nhanh chóng khi không có suy thoái thường dẫn tới sự tăng tốc mạnh của hoạt động kinh tế, đặc biệt khi đi kèm với các biện pháp kích thích tài khóa. Điều này có thể buộc các ngân hàng trung ương phải quay lại tăng lãi suất sớm hơn dự kiến — một kịch bản có thể xảy ra trong năm tới.

“Các ngân hàng trung ương hiện đang bước đi trên một sợi dây rất mong manh,” ông Jim Reid của Deutsche Bank viết hôm thứ Ba.

Dù khả năng Fed tăng lãi suất trong ngắn hạn vẫn là thấp, nhưng trong bối cảnh xu hướng quốc tế hiện tại, kịch bản này không thể bị loại bỏ hoàn toàn khỏi các dự báo cho năm 2026, theo ông Reid.

Phá vỡ trạng thái ‘thoải mái’ của thị trường

Khi nhà đầu tư buộc phải đánh giá lại bối cảnh chính sách tiền tệ toàn cầu, thị trường tiền tệ và trái phiếu có thể trở thành những khu vực dễ tổn thương nhất, đặc biệt trong bối cảnh mức độ biến động hiện tại đang ở mức rất thấp.

Chỉ số MOVE — thước đo biến động ngụ ý của thị trường trái phiếu Kho bạc Mỹ — trong tuần trước đã giảm xuống mức thấp nhất trong bốn năm. Trong khi đó, chỉ số biến động ngụ ý của sáu đồng tiền chủ chốt so với USD trong tuần này cũng chạm mức thấp nhất kể từ tháng 7 năm ngoái.

Một hệ quả tiềm tàng của xu hướng thắt chặt trên diện rộng trong nhóm ngân hàng trung ương G10 là áp lực bán mới đối với đồng yên Nhật. Từ lâu, thị trường đã tin rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ tăng lãi suất trong năm 2026, với giả định rằng phần lớn các ngân hàng trung ương khác sẽ không làm điều tương tự, qua đó hỗ trợ cho đồng yên vốn yếu.

Sự chuyển hướng thắt chặt toàn cầu khiến bài toán chính sách của BoJ trở nên phức tạp hơn nhiều, làm gia tăng nguy cơ USD/JPY quay trở lại vùng đáy gần đây quanh 162 — mức có thể kích hoạt khả năng can thiệp thị trường ngoại hối từ Bộ Tài chính Nhật Bản.

Một hệ quả khác có thể là sự suy yếu của các đồng tiền thị trường mới nổi. Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi, lãi suất toàn cầu tăng sẽ khiến nhà đầu tư ưu tiên các đồng tiền của các nền kinh tế phát triển nhờ mức độ an toàn và lợi suất hấp dẫn hơn.

Trong khi đó, nhiều thị trường trái phiếu đã bắt đầu trở nên nhạy cảm hơn, nổi bật là Nhật Bản. Đợt bán tháo mạnh trái phiếu chính phủ Nhật (JGBs) đã đẩy lợi suất kỳ hạn dài lên mức cao kỷ lục.

Tuy nhiên, JGBs không phải là trường hợp đơn lẻ. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Úc đã tăng khoảng 70 bps kể từ cuối tháng 10. Tại châu Âu, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 30 năm của Đức vươn lên mức cao nhất trong 14 năm vào thứ Ba. Tại Canada, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm tăng khoảng 35 bps chỉ trong hơn một tuần.

Khi năm nay dần khép lại, thị trường tiền tệ và trái phiếu đang đối mặt một nghịch lý rõ rệt: tâm lý nhà đầu tư ngày càng lo ngại, nhưng mức độ biến động vẫn ở mức thấp. Viễn cảnh chu kỳ tăng lãi suất toàn cầu quay trở lại trong năm tới có thể chính là yếu tố phá vỡ trạng thái cân bằng mong manh này.