Hoa Kỳ áp lệnh trừng phạt hơn 20 công ty vận chuyển dầu Iran sang Trung Quốc

Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài thuộc Bộ Tài chính thông báo áp lệnh trừng phạt lên gần hai chục tổ chức tham gia mạng lưới "thương mại dầu mỏ bất hợp pháp quốc tế" của Iran. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent khẳng định "Hành động này thể hiện quyết tâm không ngừng của chúng tôi trong việc siết chặt áp lực lên toàn bộ chuỗi thương mại dầu mỏ Iran, nguồn tài chính chính mà chế độ này dùng để tài trợ các hoạt động nguy hiểm và gây bất ổn."

Bộ trưởng Bessent nhấn mạnh Hoa Kỳ sẽ tiếp tục nhắm vào nguồn thu nhập then chốt này nếu chính quyền Iran vẫn duy trì việc tài trợ khủng bố và phổ biến vũ khí chết người.

Đợt trừng phạt này tập trung vào các công ty có trụ sở tại Hồng Kông mà Washington cáo buộc đóng vai trò bình phong che giấu cho Sepehr Energy, một đơn vị thương mại thuộc Bộ Tổng tham mưu Lực lượng vũ trang Iran. Theo điều tra của Hoa Kỳ, Sepehr Energy đã sử dụng các công ty này, gồm Xin Rui Ji, Star Energy và Milen Trading, để trung gian và tiếp nhận các lô dầu Iran vận chuyển tới các nhà máy lọc dầu "teapot", những cơ sở độc lập từ lâu được biết đến là khách hàng chính của dầu thô Iran tại Trung Quốc.

Mặc dù được thành lập và hoạt động tại Trung Quốc, nhưng toàn bộ hoạt động thương mại của những công ty này đều chịu sự điều khiển của Sepehr Energy và các quan chức cấp cao, trong đó ít nhất một người đã nằm trong danh sách trừng phạt của Hoa Kỳ. Bộ Tài chính tiết lộ rằng sau mỗi giao dịch bán dầu hoàn tất, toàn bộ số tiền thu được sẽ được chuyển từ các công ty này về trực tiếp cho AFGS.

Nguồn thu từ hoạt động bán dầu này bị cho là được sử dụng để phát triển tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái, đồng thời tài trợ cho các nhóm khủng bố khu vực.

Lệnh trừng phạt cũng nhắm vào CCIC Singapore, bị cáo buộc che giấu nguồn gốc Iran của dầu thô thông qua các thủ đoạn như chuyển tải giữa các tàu, pha trộn dầu và làm giả giấy tờ. Một số công ty khác có trụ sở tại Hồng Kông cũng bị liệt vào danh sách đen vì hoạt động như trung gian kết nối giữa Sepehr Energy và mạng lưới nhà máy lọc dầu teapot Trung Quốc.

Ngoài ra, Bộ Tài chính còn nhắm vào đội tàu chở dầu thuộc "đội tàu bóng tối" mà Sepehr Energy sử dụng để vận chuyển dầu Iran sang Trung Quốc.

Những lệnh trừng phạt mới này nằm trong khuôn khổ chiến dịch đàn áp toàn diện nhằm vào các công ty Trung Quốc bị Hoa Kỳ cáo buộc mua hoặc tạo điều kiện cho việc mua dầu thô Iran. Đây là một phần trong chiến lược của Washington nhằm gia tăng áp lực lên Iran trong bối cảnh đàm phán về chương trình hạt nhân đang diễn ra.

Tại hội nghị đầu tư Hoa Kỳ - Saudi Arabia diễn ra hôm thứ Ba, Tổng thống Donald Trump bày tỏ mong muốn tránh xung đột với Iran và đề xuất cho Tehran "một lối đi mới và tốt hơn hướng tới tương lai tươi sáng hơn nhiều." Tuy nhiên, ông cũng cảnh cáo rằng "Nếu lãnh đạo Iran từ chối lời đề nghị hòa giải này, chúng tôi sẽ buộc phải áp đặt áp lực tối đa lớn hơn và đưa xuất khẩu dầu Iran về con số 0."

Vào tháng 3, Bộ Tài chính đã lần đầu tiên áp lệnh trừng phạt đối với một nhà máy lọc dầu teapot của Trung Quốc. Một tháng trước, cơ quan này tiếp tục nhắm vào cơ sở thứ hai cùng loại.

Chuỗi hành động này phản ánh nỗ lực mới của Hoa Kỳ trong việc ngăn chặn xuất khẩu dầu Iran, sau những chỉ trích cho rằng chính quyền Biden thiếu quyết đoán trong việc thực thi các biện pháp trừng phạt. Hồi tháng 4, Bộ Tài chính đã trừng phạt Shandong Shengxing Chemical vì bị cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ khi mua hơn 1 tỷ USD dầu thô Iran từ các nguồn bao gồm cả công ty che giấu cho Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Tehran.

Phía Bắc Kinh đã liên tục lên án các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và cáo buộc Washington áp dụng thẩm quyền vượt qua ranh giới gây tổn hại đến thương mại quốc tế.