Khi lạm phát "nhúc nhích": Liệu Fed có đủ kiên nhẫn chờ đến hè?

Điểm nhấn thị trường

• CPI đạt 2.9% (YoY) trong tháng 12, do tác động từ giá năng lượng và thực phẩm tăng mạnh
• Chỉ số giá tiêu dùng lõi tăng 0.2% (MoM), thấp hơn dự báo, đưa mức tăng hàng năm xuống 3.2%
• Giá vé máy bay tăng 3.9% trong tháng 12 sau giai đoạn tăng yếu tháng 11. Số liệu từ TSA cho thấy nhu cầu du lịch duy trì mức cao, tạo áp lực lên chi phí vận chuyển hàng không
• Chi phí y tế có dấu hiệu hạ nhiệt, giá thuốc kê đơn đi ngang trong tháng 12
• Báo cáo riêng biệt từ các nhà sản xuất khu vực New York ghi nhận chi phí đầu vào tăng mạnh đầu tháng 1/2024

Phân tích diễn biến

CPI tháng 12/2023 tăng 2.9% so với cùng kỳ, vượt nhẹ dự báo 2.8%, cho thấy áp lực lạm phát vẫn dai dẳng trên mục tiêu 2% của Fed. CPI lõi, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng, tăng 0.2% so với tháng trước và duy trì mức tăng 3.3% (YoY).

Giá năng lượng và thực phẩm ghi nhận mức tăng đáng kể - năng lượng +2.6%, xăng +4.4%. Chi phí nhân công tiếp tục là yếu tố then chốt đẩy lạm phát. Hậu quả từ đại dịch COVID-19 vẫn ảnh hưởng đến nguồn cung lao động, đặc biệt trong lĩnh vực y tế và dịch vụ ô tô.

Diễn biến giá cả có sự phân hóa rõ rệt giữa hàng hóa và dịch vụ. Giá hàng hóa sau giai đoạn giảm do chuỗi cung ứng được khơi thông nay đã bắt đầu đi ngang hoặc tăng nhẹ trở lại. Trong khi đó, giá dịch vụ như y tế và sửa chữa ô tô duy trì đà tăng do áp lực từ chi phí nhân công và giá xe.

Định hướng chính sách Fed

Chủ tịch Fed Jerome Powell bày tỏ quan ngại về diễn biến lạm phát khi chi phí nhà ở và bảo hiểm ô tô tiếp tục leo thang. Thiên tai như cháy rừng miền Tây và bão miền Đông có thể đẩy phí bảo hiểm tăng cao. Trong một phân tích gần đây về "Tác động từ người lái xe không bảo hiểm", các chuyên gia nhận định rằng tỷ lệ tài xế không bảo hiểm hoặc bảo hiểm dưới chuẩn đang gia tăng, tiềm ẩn rủi ro đẩy phí bảo hiểm lên cao hơn.

"Nghịch lý Powell" và thách thức điều hành

Powell nhấn mạnh cần duy trì thận trọng, ngụ ý Fed có thể giữ lãi suất cao trong thời gian dài hơn để kiểm soát lạm phát. Với số liệu CPI mới nhất, khả năng Fed cắt giảm lãi suất trước mùa hè 2024 là không cao. "Nghịch lý Powell" - khi phát ngôn thiên về nới lỏng chính sách tiền tệ vô tình kích thích thị trường và tạo áp lực lạm phát - được đề cập trong họp báo gần đây. Các nhà đầu tư cần tập trung vào định hướng dài hạn trong giai đoạn nhiều biến động này.

Mục tiêu của Fed vẫn là cân bằng ổn định giá cả và việc làm tối đa, dù đối mặt nhiều thách thức từ yếu tố bên ngoài và bất định kinh tế.

Triển vọng thị trường 2025

Thị trường chứng khoán được dự báo sẽ có mức tăng điểm vừa phải trong 2025, với các kịch bản tích cực và tiêu cực hợp lý. Rủi ro điều chỉnh ngắn hạn vẫn hiện hữu khi tâm lý đang nóng và nhiều thông tin tích cực đã được phản ánh. Động lực hỗ trợ có thể đến từ tăng trưởng kinh tế, chính sách Fed linh hoạt, lợi nhuận doanh nghiệp khả quan và chính sách thuận lợi từ chính quyền Trump.

Rủi ro chính bao gồm lạm phát quay trở lại, lãi suất tăng cao và các vấn đề địa chính trị tác động tiêu cực tới kinh tế. Nếu lạm phát tăng tốc, thị trường chứng khoán có thể cần điều chỉnh để phản ánh chu kỳ giảm lãi suất Fed chậm và ít sâu hơn kỳ vọng hiện tại của thị trường.