Khi niềm tin lung lay, vàng trở lại ngai vàng dự trữ toàn cầu

Diệu Linh
Junior Editor
Vàng vừa trải qua một bước ngoặt lịch sử. Lần đầu tiên kể từ thời kỳ Carter-Volcker, vàng đã vượt qua mức đỉnh 850 USD/ounce năm 1980 sau khi điều chỉnh theo lạm phát. Ở mức 3,674.00 USD/ounce, vàng không còn là tài sản phụ mà đã trở thành trung tâm, phản ánh nỗi lo toàn cầu.

Việc vượt qua ngưỡng này mang ý nghĩa biểu tượng, là kết quả của hơn 40 năm tiền tệ mất giá, thâm hụt ngân sách và chính sách nới lỏng tiền tệ. Năm 1980, Mỹ đối mặt với lạm phát hai con số và bất ổn địa chính trị. Hiện tại, những rủi ro đến từ thâm hụt kéo dài, nợ công và Fed ngày càng chịu ảnh hưởng chính trị.
Khác với cú tăng dựng đứng rồi sụp đổ năm 1980, đợt tăng hiện nay diễn ra ổn định hơn. Vàng đã tăng gần 40% từ đầu năm, đi lên đều đặn theo từng bước. Thị trường ngày nay cũng khác: thanh khoản lớn hơn, nhà đầu tư đa dạng hơn. Các ngân hàng trung ương mua vàng để phòng ngừa rủi ro, các quỹ ETF hút dòng vốn cá nhân, và các quỹ tài sản quốc gia tích lũy vàng trong kho ở London với tổng giá trị hơn 1,000 tỷ USD. Trong dự trữ ngoại hối, vàng đã vượt đồng EUR để trở thành tài sản dự trữ đáng tin cậy thứ hai toàn cầu.
Đồng USD là yếu tố trung tâm. Đầu năm nay, đà bán tháo trái phiếu chính phủ và lo ngại về thâm hụt ngân sách công đã làm dấy lên nghi ngờ về mức độ an toàn của tài sản Mỹ. Chính sách thuế, thương mại và sức ép chính trị lên Fed càng làm suy yếu niềm tin vào USD. Nhà đầu tư chọn vàng không phải vì rẻ, mà vì họ tin đó là tài sản phòng ngừa rủi ro hiệu quả nhất.
Các đợt cắt giảm lãi suất sắp tới có thể là yếu tố hỗ trợ vàng. Trong quá khứ, chính sách nới lỏng giúp vàng tăng giá nhờ làm suy yếu trái phiếu và đồng USD. Tuy nhiên, nếu Fed bị buộc phải cắt giảm lãi suất vì áp lực chính trị thay vì chu kỳ kinh tế, tác động đến vàng sẽ còn mạnh hơn. Đây là kịch bản từng xảy ra trong thập niên 1970, khi vàng tăng vọt do USD sụt giá và cú sốc dầu mỏ.
Đợt tăng này không còn là giao dịch nhỏ lẻ của những nhà đầu tư bi quan. Vàng đã trở thành lựa chọn phòng ngừa phổ biến trong bối cảnh niềm tin vào hệ thống tài chính suy giảm. Ngân hàng trung ương, nhà đầu tư cá nhân và cả những người siêu giàu đều đang quay lại với vàng, thay vì tìm đến tài sản thay thế như tiền điện tử.
Vàng không chỉ là biến động giá mà còn là tín hiệu của một trật tự tài chính mới, nơi niềm tin vào tiền tệ và trái phiếu suy yếu. Khác với bong bóng năm 1980, đợt tăng này giống một sự định giá lại. Bảo hiểm trở nên đắt đỏ vì rủi ro là thực tế.
Mức 3,674.00 USD/ounce không phải là điểm kết thúc, mà có thể là khởi đầu cho giai đoạn vàng trở thành tài sản dự trữ hàng đầu. Nếu thị trường chứng khoán điều chỉnh, USD mất thêm niềm tin hay Fed bị chi phối bởi chính trị, vàng có thể tiếp tục tăng cao hơn nữa. Trong một thế giới nhiều biến động, vàng vẫn là nơi trú ẩn cuối cùng khi niềm tin vào các loại tài sản khác lung lay.
fxstreet