Kinh tế thế giới chao đảo: Châu Âu dần "lụi tàn", Mỹ bị phụ thuộc vào nợ công để duy trì tăng trưởng

Kinh tế thế giới chao đảo: Châu Âu dần "lụi tàn", Mỹ bị phụ thuộc vào nợ công để duy trì tăng trưởng

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

16:13 22/10/2024

Kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều khó khăn. Ở bất kỳ quốc gia nào, đều có thể thấy các mô hình kinh tế không bền vững: Mỹ đang dựa vào tăng trưởng từ việc vay nợ, Trung Quốc cố gắng "vắt kiệt" những mô hình phát triển cũ, còn châu Âu thì đang dần suy tàn.

Hôm nay, hãy cùng xem xét các mô hình kinh doanh mà châu Âu và Mỹ đang áp dụng, để nắm bắt được bối cảnh sắp tới, từ đó đưa ra một danh mục đầu tư phù hợp.

Châu Âu đang dần suy tàn

Biểu đồ về tăng trưởng GDP của châu Âu cho thấy một sự thật đáng buồn.

Europe GDP Growth

Dự báo của các chuyên gia tại ECB cho thấy trong 5 năm tới, tăng trưởng GDP chỉ đạt 1.3% - thấp nhất từ trước tới nay. Trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, con số này từng trên 2%.

Trong khi Mỹ đang chứng kiến sự bùng nổ kinh tế và những quốc gia như Ấn Độ phát triển mạnh mẽ, châu Âu phải đối mặt với các câu hỏi khó:

Tại sao tăng trưởng lại thấp như vậy? Suy thoái liệu sẽ còn kéo dài?

1. Cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện: Liên minh Châu Âu hoạt động theo một chính sách tiền tệ chung nhưng lại có nhiều chính sách tài khóa khác nhau, và không có liên minh về ngân hàng hay thị trường vốn.

2. Năng suất lao động thấp và không cải cách cơ cấu: Dù vấn đề tăng năng suất được nhắc đến nhiều, nhưng các chính trị gia châu Âu không thực sự thúc đẩy những cải cách nhằm cải thiện năng suất về mặt cơ cấu. Trong 20 năm qua, năng suất lao động ở châu Âu chỉ tăng khoảng 1% mỗi năm, trong khi Mỹ tăng nhanh hơn nhiều.

Europe Productivity

3. Tình hình nhân khẩu học ngày càng xấu đi: Tỷ lệ sinh thấp đồng nghĩa với việc lực lượng lao động châu Âu sẽ giảm 25% trong 20-30 năm tới. Ở Ý, tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động thậm chí còn chưa tới 60%.

Labor Force Growth

4. Thiếu tinh thần đổi mới, nhưng lại có quá nhiều quy định: Châu Âu không khuyến khích đổi mới mà tập trung vào việc tạo ra thêm các quy định mới, gây khó khăn cho sự phát triển.

Mặc dù châu Âu đang dần suy yếu, thị trường vẫn tỏ ra lạc quan một cách vô lý.

Tuần vừa rồi, ECB đã tiếp tục hạ lãi suất, nhưng lãi suất danh nghĩa vẫn còn quá cao so với xu hướng lạm phát hiện tại.

Như biểu đồ bên dưới cho thấy, để kích thích tăng trưởng, châu Âu cần lãi suất thấp hơn mức lạm phát. Trước đại dịch, mức lãi suất danh nghĩa dài hạn ở châu Âu là 0.5%. Hiện tại, con số này là hơn 2%.

ECB Deposit Rate

Điều gì đã thay đổi để châu Âu có thể duy trì được mức lãi suất cao hơn? Theo tác giả là không có gì cả. Thực ra, Châu Âu đang "chết dần chết mòn". Và hãy đảm bảo rằng danh mục đầu tư của bạn đã sẵn sàng cho điều này.

Bond Market Pricing

Chuyển sang mô hình kinh tế Mỹ, dưới đây là một số dữ liệu thống kê đáng kinh ngạc về nền kinh tế Hoa Kỳ - kể từ giữa năm 2020 đến nay:

  • GDP danh nghĩa của Mỹ đã tăng khoảng 7 nghìn tỷ USD
  • Tổng nợ công của Mỹ đã tăng khoảng 8.5 nghìn tỷ USD

Nền kinh tế Mỹ đang phát triển nhờ vào nợ công. Biểu đồ dưới đây cho thấy GDP danh nghĩa của Mỹ (màu xanh) tăng ít hơn so với đà tăng của nợ công (màu đỏ). Nếu tính thêm cả nợ khu vực tư nhân, con số này sẽ vượt mốc 8 nghìn tỷ USD.

Debt vs GDP

Liệu thị trường có nên lo lắng về mô hình tăng trưởng dựa vào nợ này không? Điều này không quá đáng lo ngại, miễn là nợ được sử dụng để đầu tư vào những dự án hiệu quả. Nhưng Mỹ ngày càng kém trong việc này. Mỗi 1 USD nợ mới tạo ra ngày càng ít tăng trưởng GDP.

GDP Per Dollar of Total Nonfinancial Debt

Tuy kinh tế Mỹ phát triển tốt từ năm 2020, nhưng chủ yếu nhờ vay nợ nhiều hơn là tăng trưởng thực.

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tới đây, chắc chắn sẽ đều khiến nợ công tăng cao nhằm thúc đẩy tăng trưởng.

Investing

Broker listing

Cùng chuyên mục

“Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” - Ảo ảnh của "kinh tế MAGA"

“Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” - Ảo ảnh của "kinh tế MAGA"

Các tiêu đề nghe rất hấp dẫn với cả người lo ngại thâm hụt ngân sách lẫn những người ủng hộ nhiệt thành: “Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” Trump hình dung mình đang bước đi trên thảm cỏ Nhà Trắng giữa đêm khuya, phấn khích nói về một cuộc cách mạng tài chính dựa trên thuế nhập khẩu. Và thật sự, các con số gây ấn tượng mạnh về mặt hình ảnh.
Thuế quan, đuôi trái phiếu và những biến động lớn: Thị trường chao đảo khi các đường đứt gãy toàn cầu lộ diện

Thuế quan, đuôi trái phiếu và những biến động lớn: Thị trường chao đảo khi các đường đứt gãy toàn cầu lộ diện

Các nhà đầu tư bước vào ngày thứ Năm trong trạng thái hưng phấn, được thúc đẩy bởi cơn sốt AI và những cam kết “Make in USA” nhằm thu hút sản xuất trở về trong nước. Tăng trưởng được kỳ vọng tiếp tục mạnh mẽ, không khí thị trường đầy lạc quan.
BoJ cân nhắc tăng lãi suất cuối năm trước áp lực lạm phát gia tăng

BoJ cân nhắc tăng lãi suất cuối năm trước áp lực lạm phát gia tăng

Biên bản cuộc họp tháng 7 của ngân hàng Nhật Bản (BoJ) cho thấy một số thành viên cảnh báo áp lực lạm phát ngày càng lớn và nêu khả năng nối lại việc tăng lãi suất vào cuối năm. Dù giữ lãi suất ở mức 0.5%, BoJ đã nâng dự báo lạm phát và có cái nhìn bớt bi quan hơn về kinh tế. Nhiều ý kiến nhấn mạnh việc tăng lãi suất kịp thời sẽ giúp tránh phải điều chỉnh mạnh sau này, đồng thời cho rằng tác động từ các mức thuế của Mỹ lên kinh tế Nhật Bản có thể ở mức hạn chế. Thị trường hiện định giá khả năng BoJ nâng lãi suất lên 0.75% vào tháng 10 là 54% và vào tháng 12 là 71%.
Thuế quan 50% của Mỹ đẩy Ấn Độ vào thế khó, buộc cân nhắc giảm mua dầu Nga

Thuế quan 50% của Mỹ đẩy Ấn Độ vào thế khó, buộc cân nhắc giảm mua dầu Nga

Mỹ tăng gấp đôi thuế nhập khẩu từ Ấn Độ lên 50% vì lý do mua dầu Nga, có thể làm giảm tăng trưởng GDP hơn 0.8 điểm phần trăm và khiến xuất khẩu sang Mỹ mất lợi thế. Trong bối cảnh đàm phán giảm thuế gấp rút, lựa chọn khả thi nhất với New Delhi là cắt giảm nhập khẩu dầu từ Moscow, dù điều này mâu thuẫn với chính sách đối ngoại đa cực và làm suy yếu nguồn cung năng lượng ưu đãi.
Thuế quan của Trump nhắm vào Ấn Độ khó làm lung lay dòng chảy dầu mỏ Nga

Thuế quan của Trump nhắm vào Ấn Độ khó làm lung lay dòng chảy dầu mỏ Nga

Quyết định của Donald Trump áp thêm 25% thuế đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ được coi là động thái cứng rắn nhằm gây áp lực lên New Delhi vì mua dầu Nga. Tuy nhiên, biện pháp này không trực tiếp ảnh hưởng đến xuất khẩu dầu của Moscow và khó thay đổi cán cân thị trường, trong khi lại khiến người tiêu dùng Mỹ phải trả giá cao hơn. Trái lại, các biện pháp trừng phạt tinh vi của EU mới là yếu tố đánh mạnh vào doanh thu dầu mỏ của Nga.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ