Liệu có còn dư địa để ECB tiếp tục cắt giảm lãi suất?

Nhiều lập luận đang được đưa ra. Lạm phát đã hạ nhiệt đều đặn theo hướng mục tiêu 2% - mặc dù tiến độ bị nghi ngờ do thực tế là các chỉ số lõi có tốc độ chậm hơn. Nỗi lo suy thoái vẫn còn dai dẳng - mặc dù dữ liệu đầu vào không cho thấy dấu hiệu tiêu cực: nền kinh tế Mỹ tiếp tục tạo ra một số lượng lớn việc làm (mặc dù đang giảm) mỗi tháng và theo một cuộc khảo sát của Ủy ban châu Âu, kỳ vọng kinh tế tại khu vực Eurozone không xa mức trung bình dài hạn của họ.

Một sự sụp đổ đột ngột của thị trường chứng khoán vào tuần đầu tiên của tháng 8 đã khiến các nhà quan sát hoảng sợ - mặc dù cuối cùng điều này đã được chứng minh là sự kiện tạm thời: chỉ số S&P 500 đã tăng trở lại vào tháng sau đó.

Hiện tại, khi các cuộc họp chính sách vào tháng 9 đang đến gần, các NHTW nên cân nhắc kỹ và tính toán lại. Điểm mấu chốt cần nhận ra là không phải tất cả đều ở cùng một vị trí. Đối với Fed, lý do cắt giảm là thuyết phục. Ở mức cao nhất trong 23 năm là 5.25%-5.5%, lãi suất quỹ liên bang cao hơn khoảng 3% so với thước đo lạm phát ưa thích của họ.

Với lạm phát đang trên đà hạ nhiệt và thị trường lao động dường như đang tiến tới hạ cánh mềm, việc cắt giảm 25 bps sẽ gửi đi một tín hiệu đáng khích lệ trong khi vẫn duy trì lập trường thắt chặt cần thiết để hoàn thành quá trình giảm phát. 50 bps sẽ là mức cắt giảm khá lớn, nhưng vẫn đáp ứng được tiêu chí. Chủ tịch Jay Powell đã chỉ ra trong bài phát biểu tại Jackson Hole vào tháng 8 rằng đã đến lúc cắt giảm lãi suất và cho rằng hướng đi đã rõ ràng. Quan điểm đó vẫn được chứng minh là đúng khi mùa hè ở Mỹ sắp kết thúc.

Các chỉ báo của BoE gần với Fed, với lạm phát tiêu dùng tiến gần tới mục tiêu 2%, nhưng dự kiến ​​sẽ tăng nhẹ. Điểm khác biệt ở đây là BoE đã cắt giảm lãi suất trước kỳ nghỉ hè - một quyết định gây tranh cãi được thông qua, đi ngược lại phiếu bầu của nhà kinh tế trưởng Huw Pill. Bằng chứng để cắt giảm lãi suất một lần nữa không mạnh bằng hồi tháng 7 và không mạnh như Fed hiện nay.

ECB đang ở trong một tình huống hoàn toàn khác. Họ không chỉ đã cắt giảm lãi suất trước mùa hè mà điều quan trọng hơn, ở mức 3.75%, lãi suất của họ đã thấp hơn 1.5 điểm phần trăm so với Fed. Đây là di sản của giai đoạn 2014-2019, khi ECB thử nghiệm lãi suất âm và giữ nguyên trong khoảng một năm sau khi lạm phát bắt đầu tăng.

Hành động đó có nghĩa là hiện nay ECB có ít dư địa hơn các ngân hàng trung ương khác để nới lỏng chính sách của mình. Đừng bao giờ quên: chính sách tiền tệ phụ thuộc vào mức lãi suất chứ không phải sự thay đổi trong dữ liệu kinh tế.

Chỉ số lạm phát chính gần đây nhất ở khu vực Eurozone, ở mức 2.2% vào tháng 8, thấp hơn 0.4 điểm phần trăm so với mức tháng 7, điều này không mang lại sự thoải mái như vẻ bề ngoài. Lạm phát lõi, ở mức 2.8%, không thay đổi. Lạm phát dịch vụ, một thành phần khó thay đổi chiếm gần một nửa chỉ số, đã tăng từ 4% lên 4.2%. Sự sụt giảm của lạm phát chính trong tháng 8 hoàn toàn nhờ vào sự sụt giảm lớn nhưng có thể là thất thường của giá năng lượng. Đây là một tín hiệu đáng khích lệ cho tương lai, không phải là lời nhắc nhở dứt khoát để hành động ngay bây giờ.

ECB cần duy trì lập trường thắt chặt vừa phải để đạt được tiến triển hạ nhiệt lạm phát hơn nữa. Như nhà kinh tế trưởng của ECB, Philip Lane, đã nói tại Jackson Hole, kịch bản lạm phát trở về mức mục tiêu vẫn chưa chắc chắn. Mức lãi suất thực tế ngắn hạn hiện tại, ở mức khoảng 1.5% hoặc thực tế thấp hơn nếu sử dụng lạm phát lõi để tính lãi suất danh nghĩa, là cần thiết cho mục đích đó. ECB nên duy trì mức đó vào tháng 9.

Christine Lagarde thường tuyên bố rằng ECB mà bà lãnh đạo không tuân theo Fed mà tự vạch ra lộ trình của mình, vì hai nền kinh tế này khác nhau. Chủ tịch ECB đã đúng. Cuộc họp tháng 9 này là dịp để đưa tuyên bố đó vào thực tế.