Miễn trừ thuế quan ngành điện tử chỉ là bước đi tạm thời trong chiến lược thương mại dài hạn của Trump!

Quỳnh Chi
Junior Editor
Tổng thống Donald Trump khẳng định sẽ tiếp tục áp dụng thuế quan đối với thiết bị điện thoại, máy tính và các sản phẩm điện tử tiêu dùng phổ biến, đồng thời cho rằng biện pháp miễn trừ cuối tuần chỉ là một bước thủ tục trong chiến lược tổng thể tái cấu trúc thương mại Hoa Kỳ.

Quyết định tạm hoãn công bố vào cuối ngày thứ Sáu — miễn trừ nhiều thiết bị điện tử phổ biến khỏi mức thuế suất 125% áp dụng với hàng hóa Trung Quốc và biểu thuế cố định 10% áp dụng toàn cầu — chỉ mang tính tạm thời và nằm trong kế hoạch dài hạn nhằm áp dụng một cơ chế thuế quan chuyên biệt khác cho ngành này. Trump tái khẳng định kế hoạch này vào Chủ nhật.
"TUYỆT ĐỐI KHÔNG có ai được 'miễn trừ'," Trump tuyên bố trong bài đăng trên nền tảng truyền thông xã hội vào Chủ nhật, được công bố ngay sau khi ông kết thúc trận golf cuối tuần. Các sản phẩm được miễn trừ "chỉ đang được chuyển sang một 'danh mục' Thuế quan khác" và chính quyền sẽ "rà soát toàn diện lĩnh vực Bán dẫn và TOÀN BỘ CHUỖI CUNG ỨNG ĐIỆN TỬ," ông nhấn mạnh.
Tổng hợp các phát biểu từ Trump và các quan chức thương mại cấp cao vào Chủ nhật nhấn mạnh rõ nét quy mô của chiến dịch thuế quan dự kiến. Tuy nhiên, động thái này đồng nghĩa với việc sẽ có khoảng trống vài tuần, thậm chí vài tháng không có thuế quan bổ sung đối với danh mục điện thoại và máy tính trước khi thuế ngành chuyên biệt dành cho lĩnh vực điện tử được triển khai — mức thuế này gần như chắc chắn sẽ thấp hơn biểu thuế 125% áp dụng với Trung Quốc, tạo thêm một mức giảm nhẹ. Khoảng trống này cũng tạo cơ hội cho các doanh nghiệp và nhóm vận động hành lang thúc đẩy các thông số khác biệt và các trường hợp ngoại lệ.
Các biện pháp miễn trừ được công bố trong văn bản của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ vào cuối ngày thứ Sáu, là bước đệm để chuyển các sản phẩm đó sang một cơ chế thuế khác mà Trump đã từng cảnh báo sẽ áp dụng cho ngành bán dẫn, mặc dù chưa xác định rõ phạm vi. Trump đã loại trừ các lĩnh vực mà ông dự định nhắm đến riêng biệt khỏi việc bị áp đồng thời cả hai loại thuế quan đó cùng với thuế toàn diện đối với các quốc gia mà ông đã ban hành trong tháng này trong thông báo "Ngày Giải phóng" đã gây ra đợt bán tháo trên thị trường tài chính.
Quyết định tạm hoãn hôm thứ Sáu, dù vậy, được xem như một thắng lợi tạm thời cho Apple và các nhà sản xuất khác vốn phụ thuộc đặc biệt vào chuỗi sản xuất tại Trung Quốc, và chính phủ nước này đã bày tỏ sự hoan nghênh đối với các biện pháp miễn trừ, đồng thời kêu gọi Trump mở rộng thêm.
"Đây là bước tiến nhỏ của Hoa Kỳ hướng tới việc điều chỉnh hành động sai trái về 'thuế quan đáp trả' đơn phương," Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố trong thông cáo được đăng trên tài khoản WeChat chính thức vào Chủ nhật. Bộ này kêu gọi Hoa Kỳ "có bước đi mạnh mẽ hơn trong việc hoàn toàn bãi bỏ hành động sai trái, và quay trở lại lộ trình đúng đắn của việc giải quyết bất đồng thông qua đối thoại bình đẳng dựa trên nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau."
Tuy nhiên, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick cùng các quan chức chính quyền khác xác nhận vào Chủ nhật rằng đây chỉ là biện pháp tạm hoãn trước khi chuyển sang cơ chế thuế quan khác, mặc dù những mức thuế này gần như chắc chắn sẽ thấp hơn biểu thuế 125% áp dụng với Trung Quốc mà Trump đã thiết lập tuần trước, và có khả năng cao hơn mức 10% đang áp dụng cho các quốc gia khác.
"Toàn bộ các sản phẩm đó sẽ được phân loại vào nhóm chất bán dẫn, và sẽ áp dụng một cơ chế thuế chuyên biệt nhằm đảm bảo các sản phẩm đó được tái định hướng sản xuất trong nước," Lutnick tuyên bố vào Chủ nhật trên chương trình This Week của ABC. "Chúng ta không thể duy trì sự phụ thuộc vào Trung Quốc đối với những mặt hàng thiết yếu mà chúng ta cần."
Các biện pháp miễn trừ mới nhất của Trump bao phủ gần 390 tỷ USD giá trị nhập khẩu vào Hoa Kỳ theo thống kê thương mại chính thức của Hoa Kỳ năm 2024, bao gồm hơn 101 tỷ USD từ Trung Quốc, theo dữ liệu được tổng hợp bởi Gerard DiPippo, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc Rand.
Biểu thuế Chất bán dẫn sắp được triển khai
Nhà Trắng đã nhiều lần khẳng định họ sẽ không áp dụng biểu thuế theo quốc gia — 125% đối với Trung Quốc, 10% đối với hầu hết các quốc gia khác — cho các lĩnh vực dự kiến sẽ có cơ chế thuế suất chuyên biệt. Trump đã triển khai các biểu thuế đặc thù theo ngành đối với thép, nhôm và ô tô, đồng thời chuẩn bị các biểu thuế bổ sung đối với linh kiện ô tô và đồng, cùng với cam kết sẽ áp dụng các biện pháp thuế khác đối với chip bán dẫn, dược phẩm, gỗ và khả năng cao là các khoáng sản chiến lược.
Biểu thuế đối với chất bán dẫn "dự kiến được triển khai trong khoảng một hoặc hai tháng tới," theo Lutnick. Ông tiết lộ một thông báo sẽ được công bố trên sổ đăng ký liên bang trong tuần này liên quan đến chất bán dẫn, tuy nhiên ông không đi vào chi tiết. Chính quyền có thể cần khởi động một cuộc điều tra theo Mục 232 như bước tiếp theo, quy trình này sẽ yêu cầu hoàn thành báo cáo trong khung thời gian 270 ngày trước khi mở đường cho việc áp dụng biểu thuế.
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer cũng xác nhận các sản phẩm sẽ chịu một cơ chế thuế quan khác biệt.
"Không phải là các sản phẩm này sẽ được miễn trừ khỏi các biện pháp thuế nhằm tái định hướng sản xuất trong nước. Chúng chỉ được chuyển sang một cơ chế khác. Đây là sự chuyển dịch từ một danh mục thuế quan này sang một danh mục thuế quan tiềm năng khác," Greer phát biểu vào Chủ nhật trên chương trình Face the Nation với Margaret Brennan.
Quyết định miễn trừ vào thứ Sáu đánh dấu lần đầu tiên chính quyền Trump công bố chi tiết danh mục các sản phẩm mà họ xác định thuộc phạm vi chất bán dẫn, được ứng dụng trong đa dạng thiết bị điện tử. Mặc dù không bắt buộc phải áp dụng biểu thuế ngành cho chính xác danh mục này, Lutnick ngụ ý họ sẽ thực hiện theo hướng đó.
Xét từ góc độ nhất định, quyết định miễn trừ của Trump vào thứ Sáu có thể được xem như thông báo sơ bộ về các sản phẩm cuối cùng sẽ chịu biểu thuế "chất bán dẫn" theo ngành.
Hiện chưa xác định rõ mức thuế suất mà chính quyền sẽ áp dụng cho chất bán dẫn và các sản phẩm liên quan, tuy nhiên cho đến nay họ đã áp dụng biểu thuế 25% đối với các ngành công nghiệp khác. Các mức thuế theo Mục 232 này dự kiến sẽ ổn định hơn so với biểu thuế theo quốc gia của Trump, vốn dựa trên cơ sở pháp lý dễ bị thách thức hơn và theo tuyên bố của ông sẽ được đưa vào đàm phán.
Biện pháp tạm hoãn thuế quan không áp dụng đối với một loại thuế riêng biệt của Trump nhắm vào Trung Quốc — khoản thuế 20% được áp dụng nhằm gây áp lực lên Bắc Kinh trong nỗ lực kiểm soát fentanyl, bao gồm cả việc vận chuyển các tiền chất. Các biểu thuế hiện hành khác, bao gồm những biểu thuế có hiệu lực từ trước nhiệm kỳ hiện tại của Trump, dường như không bị ảnh hưởng.
Trump, trong thông điệp truyền thông xã hội vào Chủ nhật, tái khẳng định mức 20% vẫn được duy trì áp dụng.
Liên quan đến Trung Quốc, "mọi đối tượng đều phải chịu tối thiểu 20% và các thành phần cụ thể này đang được chuyển qua một quy trình riêng biệt dưới sự giám sát của Bộ Thương mại theo Mục 232," Lutnick phát biểu với ABC.
Bloomberg