MUFG - Daily FX: Chính sách tiền tệ dovish khiến JPY vẫn chịu áp lực, USD/JPY tiến gần mốc 155

Đồng USD tiếp tục giảm nhẹ trong ngày hôm qua và duy trì ổn định hôm nay sau khi dữ liệu mới cho thấy thị trường lao động Mỹ suy yếu, củng cố kỳ vọng rằng báo cáo bảng lương phi nông nghiệp (NFP) bị trì hoãn sắp tới sẽ cho thấy nhu cầu Fed phải tiếp tục cắt giảm lãi suất. Dữ liệu hàng tuần từ ADP Research cho thấy thị trường giảm trung bình 11,250 vị trí việc làm trong bốn tuần tính đến ngày 25 tháng 10. Diễn biến này cho thấy sự nhạy cảm của USD với khu vực việc làm tư nhân, đồng thời phản ánh khả năng dữ liệu NFP sắp công bố có thể yếu hơn dự kiến. Dữ liệu lao động sẽ đóng vai trò then chốt trong việc Fed quyết định lộ trình cắt giảm lãi suất và củng cố nhận định rằng đồng USD có thể tiếp tục suy yếu trong giai đoạn cuối năm. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm giảm 3bps trong ngày hôm nay, sau kỳ nghỉ lễ Veteran Day.

Đà giảm của USD phần nào bị lấn át bởi sự suy yếu sâu hơn của JPY, khiến USD/JPY tiếp tục tăng nhẹ, hướng đến mốc 155. Bộ trưởng Tài chính Katayama tiếp tục cảnh báo về rủi ro đồng JPY mất giá quá mức, cho biết Bộ Tài chính “nhận thấy các biến động tiền tệ gần đây có xu hướng một chiều và nhanh chóng” và “đang theo dõi chặt chẽ mọi biến động quá mức hoặc hỗn loạn với mức độ khẩn trương cao.” Tuy nhiên, giọng điệu của các phát biểu này tương tự tuần trước, cho thấy mức độ quan ngại chưa tăng lên đáng kể, nên thị trường cũng không phản ứng mạnh. Dù bà Katayama thừa nhận rõ hơn “các tác động tiêu cực” từ việc đồng JPY suy yếu, điều này vẫn chưa đủ để báo hiệu hành động can thiệp sắp xảy ra. Thực tế, chính phủ Nhật Bản không dễ gì thuyết phục được thị trường tin vào khả năng họ can thiệp để hỗ trợ đồng JPY, khi định hướng chính sách hiện tại vẫn tập trung vào kích thích tăng trưởng và thúc đẩy lạm phát.

Chính sách này xuất phát từ cấp cao nhất trong chính phủ. Phát biểu của Thủ tướng Takaichi hôm qua khẳng định “không thể nói rằng nền kinh tế Nhật Bản đã thoát khỏi giảm phát.” Lạm phát tiêu đề của Nhật đã duy trì ở mức dương kể từ tháng 9 năm 2021, tương tự với CPI lõi toàn quốc. Nếu loại trừ thực phẩm và năng lượng – tương tự CPI lõi của Mỹ – thì lạm phát cũng đã dương trong hơn ba năm rưỡi. Dự thảo gói kích thích tài khóa mới cho thấy “mọi khoản chi cần thiết để thực hiện chính sách sẽ được triển khai không do dự,” phản ánh trọng tâm ưu tiên cho chi tiêu thay vì thắt chặt tài chính.

Nhiều khả năng đồng JPY vẫn còn suy yếu kéo dài. Ngưỡng 155.00 được xem là mức có thể khiến nguy cơ can thiệp trở nên đáng tin cậy hơn, qua đó làm chậm đà tăng của USD/JPY. Tuy nhiên, động lực giảm của cặp tiền này chỉ có thể mạnh hơn nếu lợi suất trái phiếu Mỹ suy yếu đáng kể, đặc biệt trong trường hợp dữ liệu NFP cho kết quả yếu hơn dự kiến.

Sự phân kỳ rõ rệt giữa đồng USD và USD/JPY

Đồng JPY hiện đang giao dịch ở vùng đáy mới kể từ tháng 2, quanh mức thấp nhất kể từ đầu những năm 1990. Sự suy yếu kéo dài này đang ảnh hưởng mạnh đến cán cân tài khoản vãng lai của Nhật, đặc biệt là phần thu nhập đầu tư. Danh mục tài sản nước ngoài của Nhật tính theo yên tăng lên đáng kể, giúp tạo ra thặng dư thu nhập đầu tư lớn hơn khi đồng yên yếu và lợi suất toàn cầu tăng. Theo lý thuyết Tỷ giá Cân bằng Cơ bản (FEER), các đồng tiền có thặng dư tài khoản vãng lai lớn sẽ có xu hướng được hỗ trợ mạnh hơn do lượng ngoại tệ thu về được quy đổi ngược lại sang nội tệ. Việc quy đổi này giúp đồng nội tệ tăng giá và đưa tỷ giá dần quay lại mức cân bằng. Điều này củng cố quan điểm rằng đồng yên hiện đang bị định giá thấp, điều mà Mỹ có khả năng sẽ tiếp tục nhấn mạnh trong các đối thoại kinh tế song phương.

Bộ Tài chính Nhật vừa công bố dữ liệu cán cân thanh toán tháng 9, ghi nhận thặng dư kỷ lục 4,483 tỷ JPY – gần gấp ba lần so với cùng kỳ năm 2024. Trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 9, tổng thặng dư đạt 17.5 nghìn tỷ JPY, tương đương 5.6% GDP – mức cao nhất trong lịch sử đối với một nền kinh tế lớn như Nhật. Phần lớn thặng dư này không đến từ thương mại, mà từ thu nhập đầu tư. Cụ thể, thặng dư thu nhập đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt kỷ lục 3,580 tỷ JPY trong tháng 9, chiếm khoảng 80% thặng dư tài khoản vãng lai. Các doanh nghiệp Nhật tiếp tục đẩy mạnh đầu tư ra nước ngoài, qua đó tích lũy thêm tài sản và tạo ra nguồn thu nhập đầu tư ngày càng lớn trong tương lai, đặc biệt khi đồng JPY đang ở mức đáy hơn 30 năm. Trong nửa đầu năm tài chính, thặng dư thu nhập đầu tư FDI tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, trong khi thặng dư thu nhập đầu tư danh mục đạt 7,356 tỷ JPY, dù giảm 4.6% so với cùng kỳ năm 2024.

Danh mục tài sản nước ngoài khổng lồ của Nhật, trị giá 1,650 nghìn tỷ JPY (tương đương 10.7 nghìn tỷ USD) tính đến quý 2 năm 2025, tiếp tục mang lại lợi nhuận đáng kể. Theo thời gian, lượng lợi nhuận này có thể được quy đổi ngược trở lại sang đồng yên khi lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật trở nên hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa xảy ra do lợi suất thực tại Nhật vẫn âm. Khi lợi nhuận từ tài sản nước ngoài tăng lên, động lực chuyển đổi về yên sẽ mạnh hơn, đặc biệt nếu kỳ vọng đồng yên mạnh lên cùng nhu cầu thanh khoản trong nước gia tăng khi lãi suất nội địa tăng, kéo chi phí tài chính lên cao.

Thặng dư thu nhập đầu tư của Nhật Bản tăng vọt lên mức kỷ lục (3 tháng gần nhất) và chiếm phần lớn thặng dư tài khoản vãng lai