Muốn đánh bại USD? Còn lâu!

Bất chấp những dự báo về xu hướng suy yếu của USD hay lo ngại về tác động của đồng tiền mạnh lên thị trường tài chính Mỹ, nhiều yếu tố nền tảng, cả mới và cũ, vẫn đang ủng hộ triển vọng tăng giá của đồng bạc xanh.

Về ngắn hạn, kinh tế Mỹ đang cho thấy các tín hiệu hạ cánh mềm rõ nét. Dù mới chỉ là đánh giá sơ bộ, kịch bản này vẫn khả quan hơn nhiều so với viễn cảnh suy thoái. Đà tăng trưởng vững chắc của nền kinh tế lớn nhất thế giới là cơ sở để điều chỉnh tăng kỳ vọng đối với USD. Fed Atlanta mới đây dự báo GDP Mỹ năm 2024 sẽ tăng trưởng 3.4%. Mặc dù thực tế có thể biến động, nhưng xét về mặt kỳ vọng, kinh tế Mỹ đang vượt trội so với dự báo đưa ra trong năm 2023.

Tỷ giá USD so với rổ tiền tệ chủ chốt đã giữ vững trong hai năm qua và ghi nhận đà tăng trong tháng gần đây.

Một động lực quan trọng khác là nhu cầu vốn tại Mỹ tiếp tục tăng mạnh. Thị trường đang chứng kiến làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng năng lượng, đặc biệt là các dự án xây dựng và tái khởi động nhà máy điện hạt nhân - vốn đòi hỏi nguồn vốn khổng lồ. Các dự án năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió cũng cần dòng vốn đầu tư đáng kể. Nhu cầu vay vốn cho các dự án này tạo áp lực đẩy lãi suất thực tăng cao, từ đó hỗ trợ sức mạnh của USD. Với sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo (AI), nhu cầu năng lượng được dự báo sẽ duy trì ở mức cao.

AI cũng được kỳ vọng sẽ là động lực mới thúc đẩy sức mạnh của USD. Một mặt, dịch vụ AI có tiềm năng trở thành mặt hàng xuất khẩu chiến lược của Mỹ. Mặt khác, chính phủ Mỹ có thể tận dụng dịch vụ AI để củng cố quan hệ ngoại giao, tương tự cách họ vận dụng thông tin tình báo an ninh.

Một trong những lợi thế của AI là tăng cường giá trị từ việc tham gia các hiệp định thương mại với Mỹ, hoặc duy trì quan hệ đối tác chiến lược. Các quốc gia tuân thủ khung khổ của Mỹ có thể được tiếp cận có chọn lọc các dịch vụ AI và nguồn thông tin tình báo như một hình thức trao đổi song phương. Điều này góp phần hỗ trợ triển vọng tích cực của USD.

Làn sóng tiền mã hoá cũng đang phát triển theo hướng có lợi cho USD. Động lực tăng trưởng gần đây của thị trường crypto tập trung vào phân khúc stablecoin, điển hình là thương vụ Stripe mua lại Bridge tuần trước. Phần lớn stablecoin được tính bằng USD và thường được đảm bảo bằng chứng khoán định danh USD để phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Nếu "tiền lập trình" tiếp tục phát triển - một kịch bản khả thi - điều này sẽ củng cố thêm vị thế của đồng tiền USD.

Dù các đồng tiền khác cũng có thể được số hoá, nhưng với ưu thế của stablecoin trong giao dịch quốc tế và thanh toán trực tuyến, xu hướng chủ đạo có thể là sự tập trung vào USD. Mỹ hiện đang nắm giữ ảnh hưởng vượt trội trong việc định hình hoạt động của không gian internet toàn cầu.

Luận điểm then chốt ủng hộ đồng USD xuất phát từ một câu hỏi cơ bản: Đâu là phương án thay thế khả thi cho các nhà đầu tư? Trong phân khúc trái phiếu rủi ro thấp, Trái phiếu chính phủ Mỹ, bất chấp những hạn chế, vẫn là thị trường lớn nhất và thanh khoản cao nhất toàn cầu. Thị trường lớn thứ hai - Nhật Bản - đang phải đối mặt với tình trạng tăng trưởng co hẹp và vẫn phụ thuộc vào Mỹ về an ninh quốc phòng. Khó có kịch bản nào bất lợi với Mỹ mà không tác động nghiêm trọng đến Nhật Bản.

Về phần Trung Quốc - chủ sở hữu thị trường nợ lớn thứ ba toàn cầu - vẫn cho thấy rất ít dấu hiệu chuyển đổi sang mô hình kinh tế thị trường tự do với dòng vốn mở. Điều này trì hoãn khả năng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tạo ra một đối trọng với USD. Thực tế, mô hình quản trị của Trung Quốc dường như đang ngày càng nghiêng về tính tập trung và khó dự đoán.

Tại hội nghị BRICS gần đây, các thành viên đã thảo luận sôi nổi về khả năng thay thế USD. Nga đã đề xuất sáng kiến "Cầu nối BRICS" nhằm giảm thiểu tác động từ các lệnh trừng phạt quốc tế liên quan đến USD, tuy nhiên dự án này dường như thiếu động lực phát triển do những hạn chế về tính thực tiễn. Các quốc gia dù có thể công khai chỉ trích Mỹ nhưng vẫn phải duy trì sử dụng USD.

Phần lớn các yếu tố trên mang tính chất dài hạn và không phản ánh biến động ngắn hạn của USD trong những ngày tới. Tuy nhiên, ngay cả khi cuộc bầu cử sắp tới có thể gây bất ổn cho tương lai nước Mỹ, những yếu tố nền tảng vẫn đang củng cố vị thế của đồng USD trên thị trường toàn cầu.