Mỹ dỡ bỏ lệnh hạn chế tên lửa cho Ukraine đối phó liên minh Nga - Triều Tiên và thế cục mới từ chiến thắng của Trump

Trước đó, bất chấp những lời thỉnh cầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, ông Biden vẫn kiên định từ chối nới lỏng các hạn chế đối với việc sử dụng tên lửa ATACMS - vũ khí có tầm bắn vươn sâu vào lãnh thổ Nga. Lý do chính là mối lo ngại về nguy cơ kéo NATO vào cuộc đối đầu trực diện với một cường quốc sở hữu vũ khí hạt nhân.

Tình hình đã có bước chuyển biến mạnh mẽ khi Moscow điều động binh lính Triều Tiên đến khu vực Kursk của Nga. Theo chia sẻ từ một quan chức cấp cao Mỹ và hai nguồn tin độc lập với Reuters, động thái này được xem như một bước leo thang nghiêm trọng, đòi hỏi phải có phản ứng tương xứng.

Thêm vào đó, chiến thắng của Trump - người nổi tiếng với quan điểm hoài nghi sâu sắc về việc Mỹ viện trợ cho Ukraine - đã tạo ra áp lực mạnh mẽ buộc chính quyền Biden phải có những điều chỉnh. Theo các nguồn tin, trong bối cảnh Ukraine liên tiếp phải đối mặt với những thất bại trên chiến trường, việc nới lỏng quy định sử dụng vũ khí cùng các biện pháp hỗ trợ khác đã trở thành một ưu tiên cấp bách.

Một nguồn tin cho biết, động thái này được xem như một phương án phòng vệ trước Trump trong chiến lược Ukraine của Biden. Bằng cách củng cố vị thế của Ukraine ngay từ bây giờ, họ có thể duy trì được sức mạnh ngay cả khi đối mặt với nguy cơ mất đi sự ủng hộ từ Washington.

Với việc Trump liên tục công khai bày tỏ thái độ chỉ trích gay gắt về gói viện trợ quân sự của Mỹ dành cho Ukraine, giới chức Washington đang đứng trước nỗi lo ngại sâu sắc về khả năng các nguồn cung vũ khí có thể bị cắt đứt trong tương lai.

Dù việc nới lỏng các hạn chế đối với vũ khí Mỹ có thể đã không còn kịp để xoay chuyển toàn bộ cục diện chiến sự, nhưng điều này vẫn có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ Ukraine củng cố phòng tuyến tại Kursk.

Trước những diễn biến này, Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra bất kỳ phản hồi chính thức nào.

Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, mặc dù từ chối xác nhận về việc liệu Tổng thống Biden có chính thức cho phép các đòn tấn công tầm xa hay không, đã nhấn mạnh rằng chính Nga mới là bên đang đẩy cao căng thẳng thông qua việc triển khai lực lượng Triều Tiên.

Đáp lại những gì Moscow cáo buộc là hành động leo thang từ phương Tây, Nga tuyên bố sẽ có những biện pháp đáp trả mạnh mẽ. Đáng chú ý, một quan chức Mỹ tiết lộ vào hôm thứ Năm rằng trong cuộc tấn công nhằm vào thành phố Dnipro của Ukraine, Nga có thể đã sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung - một động thái được xem như một thông điệp cảnh báo rõ ràng gửi tới NATO.

Tăng cường sức mạnh cho Kyiv

Theo tiết lộ từ một nguồn tin thân cận, bước ngoặt trong chính sách nới lỏng các điều kiện của Mỹ đã được chính thức thông báo cho Ukraine thông qua cuộc hội đàm quan trọng ngày 12/11. Cuộc điện đàm này diễn ra giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin III và người đồng cấp Ukraine, Rustem Umerov.

Theo chia sẻ từ một quan chức cấp cao Mỹ, chỉ một ngày sau đó, trong chuyến công du Brussels, Ngoại trưởng Antony Blinken đã chính thức thông báo quyết định mang tính bước ngoặt này tới Tổng Thư ký NATO Mark Rutte, các nhà lãnh đạo châu Âu, và đặc biệt là người đồng cấp Ukraine, Andrii Sybiha.

Ngay trong ngày thứ Ba vừa qua, Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công tầm xa đầu tiên theo khuôn khổ chính sách mới. Họ công bố đã sử dụng tên lửa ATACMS của Mỹ để nhắm vào một kho vũ khí nằm sâu 110 km trong lãnh thổ Nga.

Quyết định nới lỏng hạn chế vũ khí của Biden đã tạo ra một tiền lệ quan trọng, mở đường cho các đồng minh của Mỹ trong việc cho phép sử dụng vũ khí của họ theo những cách thức mới. Minh chứng rõ nét là vào ngày thứ Tư, Ukraine đã phóng một loạt tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh vào sâu trong lãnh thổ Nga.

Kể từ sau biến cố bầu cử, chính quyền Biden đã triển khai hàng loạt biện pháp hỗ trợ mạnh mẽ cho Kyiv. Đáng chú ý là việc phê chuẩn sử dụng mìn chống người nhằm kiềm chế đà tiến công của Nga ở miền Đông Ukraine. Đồng thời, họ cũng cho phép các nhà thầu quốc phòng Mỹ trực tiếp hoạt động trên lãnh thổ Ukraine để bảo dưỡng, sửa chữa vũ khí Mỹ, giúp duy trì hiệu suất chiến đấu của các trang thiết bị này.

Trước đó, trong suốt nhiều tháng, giới chức Ukraine đã không ngừng kiến nghị Mỹ cho phép họ sử dụng các tên lửa có tầm bắn lên tới 190 dặm để tấn công các mục tiêu chiến lược sâu trong lãnh thổ Nga. Họ nhấn mạnh rằng việc không thể tấn công các căn cứ không quân - nơi đặt các máy bay chiến đấu thường xuyên không kích Ukraine - đã đặt họ vào thế bất lợi nghiêm trọng.

Tuy nhiên, trong một thời gian dài, chính quyền Biden vẫn kiên định với lập trường không chấp thuận đề xuất này.

Với góc nhìn thận trọng, các quan chức cấp cao Mỹ vẫn bày tỏ sự hoài nghi sâu sắc về hiệu quả thực tế của việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí như ATACMS. Họ chỉ ra rằng Moscow đã có những bước đi phòng ngừa bằng cách di dời nhiều mục tiêu chiến lược ra khỏi tầm bắn, trong khi Ukraine vốn đã có trong tay những loại tên lửa tự sản xuất và máy bay không người lái kamikaze có khả năng vươn tới lãnh thổ Nga.

Mối quan ngại lớn nhất của họ là nguy cơ châm ngòi một cuộc đối đầu trực tiếp giữa NATO và Nga - dù nhiều chuyên gia và nhà lập pháp Mỹ cho rằng khả năng này đã bị đánh giá quá cao so với thực tế.

Tuy nhiên, bước ngoặt đã đến khi Nga đưa ra quyết định táo bạo triển khai hàng nghìn quân Triều Tiên vào chiến trường - một động thái buộc chính quyền Mỹ phải xem xét lại toàn bộ chiến lược.

Vào cuối tháng 10, Washington đã phải chính thức thừa nhận việc nắm được những bằng chứng xác thực về sự hiện diện của lực lượng Triều Tiên trên đất Nga, với khả năng cao sẽ được đưa vào tham chiến tại Ukraine.

Trong một cuộc họp báo đáng chú ý, phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby đã hé lộ chi tiết về việc binh sĩ Triều Tiên đã cập bến tại thành phố cảng Vladivostok ở phía Đông. Theo ông, những binh sĩ này xuất phát từ vùng Wonsan của Triều Tiên trong khoảng đầu đến giữa tháng 10, sau đó được phân bổ về ba căn cứ huấn luyện quân sự ở miền Đông nước Nga.

Chỉ một tuần sau đó, trong một tuyên bố gây chấn động, Ngoại trưởng Blinken tiết lộ con số lên đến 8,000 quân Triều Tiên đã được triển khai tại Kursk - khu vực mà lực lượng Ukraine đã giành được quyền kiểm soát từ tháng 8.

Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết việc nới lỏng các hạn chế về sử dụng tên lửa mang hai mục đích chiến lược: Một mặt gửi thông điệp cứng rắn tới cả Triều Tiên và Nga về việc sự can thiệp này là không thể chấp nhận, mặt khác nhằm phá vỡ nỗ lực đẩy lùi quân Ukraine khỏi vùng đất Kursk.

Vị quan chức này thẳng thắn thừa nhận rằng quyết định nới lỏng các hạn chế tiềm ẩn nguy cơ đẩy cao căng thẳng, nhưng cũng nhấn mạnh một thực tế đáng chú ý rằng cho đến nay, Moscow vẫn chưa có bất kỳ hành động quân sự nào nhắm vào quốc gia nào khác ngoài Ukraine.

Từ góc độ lập pháp, một cố vấn Quốc hội đã làm rõ thêm phạm vi của chính sách mới khi khẳng định rằng những điều khoản này chỉ áp dụng riêng cho khu vực Kursk.

"Ukraine chỉ được phép tiến hành các cuộc tấn công sâu hơn vào lãnh thổ Nga với một mục tiêu duy nhất là ngăn chặn liên minh Nga -Triều Tiên trong nỗ lực đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi vùng đất đang kiểm soát," vị cố vấn này nhấn mạnh.