Tăng trưởng xuất khẩu thương mại tháng 4 của Nhật Bản chậm lại khi Trump tăng cường áp thuế

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Tăng trưởng xuất khẩu của Nhật Bản chậm lại khi Mỹ tăng cường các biện pháp thuế quan, làm nổi bật những rủi ro mà đất nước này phải đối mặt sau khi nền kinh tế của họ đã suy giảm trước khi các loại thuế này bắt đầu ảnh hưởng nghiêm trọng.

Xuất khẩu tính theo giá trị tăng 2% trong tháng 4 so với một năm trước, chậm lại so với mức 4% của tháng 3 do ô tô và thép kéo giảm lượng hàng xuất khẩu, Bộ Tài chính báo cáo hôm thứ Tư. Xuất khẩu thấp hơn một chút so với ước tính trung bình của các nhà phân tích, trong khi nhập khẩu giảm 2.2% do than và dầu thô.
Cán cân thương mại của Nhật Bản chuyển sang thâm hụt 115.8 tỷ Yên (797 triệu USD) sau hai tháng thặng dư.

Sự chậm lại của xuất khẩu phủ bóng đen lên nền kinh tế Nhật Bản vào thời điểm các nhà chức trách đang cố gắng đạt được chu kỳ kinh tế tích cực được thúc đẩy bởi giá cả và tiền lương tăng. Sau sự suy giảm của quý trước, chiến dịch thuế quan của chính quyền Trump khiến Nhật Bản có nguy cơ rơi vào suy thoái kỹ thuật nếu thương mại tiếp tục kéo lùi nền kinh tế trong khi tiêu dùng nội địa thiếu động lực.
“Chúng tôi đã thấy tác động của thuế quan,” Yuichi Kodama, nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Meiji Yasuda, cho biết. “Tôi nghĩ rằng nó sẽ trở nên rõ rệt hơn trong tương lai, và áp lực giảm đối với thương mại sẽ tăng cường.”
Theo khu vực, xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ giảm 1.8%, chủ yếu do ô tô và máy móc xây dựng, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc và châu Âu lần lượt giảm 0.6% và 5.2%. USD/JPY đang dao động quanh mức 147.7 từ tháng 4, mạnh hơn 2.6% so với một năm trước, điều này gây áp lực lên các chỉ số xuất khẩu và nhập khẩu tính bằng Yên, theo Bộ Tài chính.
Sau khi khởi động chiến dịch thuế quan vào tháng 3 với mức thuế 25% đối với thép và nhôm, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thêm thuế nhập khẩu ô tô với cùng mức thuế từ tháng 4, cùng với mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả các hàng hóa Nhật Bản khác sẽ tăng lên 24% vào mùa hè này nếu không có thỏa thuận thương mại.
Xuất khẩu ô tô sang Mỹ, chiếm khoảng 29% tổng kim ngạch, đã giảm 4.8% trong tháng trước. Xuất khẩu thép, chiếm 1% tổng kim ngạch, giảm 29%. Ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô có khả năng vẫn là một đòn giáng mạnh vào Nhật Bản, với Toyota Motor Corp. và Honda Motor Co. đã dự kiến thiệt hại lợi nhuận lên tới hàng tỷ đô la. Điều đó báo hiệu xấu cho khả năng tiếp tục tăng lương ở trong nước vào thời điểm Ngân hàng Trung ương Nhật Bản coi động lực tăng lương mạnh mẽ là yếu tố then chốt cho phép họ rút lại các biện pháp kích thích tiền tệ.
JPY, đã tăng 9.1% so với USD từ đầu năm, là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến nền kinh tế Nhật Bản thông qua thương mại. Đồng tiền mạnh hơn làm giảm lạm phát thông qua nhập khẩu rẻ hơn, đồng thời làm giảm giá trị thu nhập ở nước ngoài của các nhà xuất khẩu khi chuyển về nước. Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato dự định thảo luậnBloomberg Terminal về ngoại hối với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trong cuộc họp Nhóm G7 tại Canada tuần này.
Tổng cộng, thặng dư thương mại của Nhật Bản với Mỹ đạt 780.6 tỷ Yên trong tháng 4, thu hẹp so với mức 846.9 tỷ Yên trong tháng 3. Khoảng cách dai dẳng này đã khiến Nhật Bản trở thành mục tiêu trong nỗ lực tái cân bằng thương mại của Mỹ dưới thời Trump, nhưng Thủ tướng Shigeru Ishiba đã báo hiệu rằng Nhật Bản không vội vã đạt được thỏa thuận nếu điều đó có nghĩa là lợi ích quốc gia của họ có thể bị tổn hại. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cũng cho biết các cuộc đàm phán thương mại với Nhật Bản sẽ mất thời gian.
Sau các cuộc đàm phán cấp chuyên viên trong tuần này, nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản, Ryosei Akazawa, dự kiến sẽ bay tới Washington một lần nữa để thảo luận vào cuối tuần, theo truyền thông địa phương.
Ishiba tiếp tục tìm kiếm miễn trừ đối với tất cả các mức thuế bổ sung của Mỹ và đã nói rằng ông sẽ không hy sinh ngành nông nghiệp của Nhật Bản để bảo vệ ngành công nghiệp ô tô của mình. Thuế quan được cho là một chủ đề then chốt trước cuộc bầu cử quốc gia vào đầu mùa hè này, dự kiến diễn ra sau khi các loại thuế được gọi là thuế đối ứng được ấn định trở lại mức 24% vào đầu tháng 7.
“Sẽ lý tưởng nếu nhu cầu trong nước có thể bù đắp sự sụt giảm của nhu cầu bên ngoài, nhưng điều đó sẽ khó khăn vì lương thực tế tiếp tục giảm, hạn chế tiêu dùng,” Kodama của Meiji Yasuda nói. “Có khả năng nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái kỹ thuật.”
Bloomberg