Bài viết dựa trên quan điểm của Stuart Kirk

Không bao giờ đọc hay đăng bài trên mạng xã hội đó là nguyên tắc của tôi. Luôn dựa vào nguồn thông tin gốc, đó là quy tắc khi tôi thu thập dữ liệu và nghiên cứu cho bài viết này. Khi hai nguyên tắc mâu thuẫn, như đã xảy ra hai lần chỉ trong vài tháng qua, quy tắc thứ hai luôn được ưu tiên.

Vào tháng 10, tôi đã phải tải Tik Tok để kiểm chứng xem có thật sự một bài hát về “tìm kiếm một người đàn ông làm trong ngành tài chính” đang lan truyền hay không. Ứng dụng này đúng là một mớ hỗn độn. Tôi thực sự cảm thông cho các gián điệp Trung Quốc phải lướt qua những nội dung nhảm nhí ấy suốt cả ngày.

Tuần này, tôi buộc phải tham gia Truth Social, nơi Donald Trump sử dụng để công bố các chính sách quan trọng. Tôi muốn tận mắt xem ông ấy đã viết gì về thuế quan vào thứ Hai, thứ đã khiến thị trường tài chính chao đảo.

Bạn đã bao giờ đọc trọn vẹn một bài đăng của ông ấy chưa? Điều khiến tôi khó hiểu là cách ông sử dụng chữ viết hoa một cách ngẫu hứng. Ví dụ, các từ như “Tội phạm” (Crime), “Ma túy” (Drugs), “Xâm lược” (Invasion) và “Đoàn xe” (Caravan) được viết hoa giữa câu. Tương tự, “Người nhập cư bất hợp pháp” (Illegal Aliens) và “Biên giới mở” (Open Border) cũng được viết hoa.

Nhưng cụm “vấn đề âm ỉ” (simmering problem) hay “trả giá rất đắt” (pay a very big price) thì lại không. Tôi thậm chí đã tự hỏi liệu ông ấy có đang gửi một thông điệp bí mật nào đó thông qua các chữ viết hoa không?

Điều rõ ràng là Trump không xem thuế quan như một công cụ kinh tế mà như những lời đe dọa. Trong trường hợp này, ông nhắm vào Canada và Mexico vì cho rằng họ không ngăn chặn được người nhập cư và Fentanyl “tràn vào đất nước của chúng ta!”.

Trong một bài đăng khác, ông cũng gắn mức thuế bổ sung 10% đối với Trung Quốc với vấn đề ma túy (lần này chữ “ma túy” không viết hoa). Vì vậy, tôi khá bất ngờ khi thông tin này khiến các thị trường tài chính phản ứng mạnh.

Đồng CAD và MXN giảm ngay 1% so với đồng USD. Thị trường chứng khoán châu Á và châu Âu cũng đồng loạt sụt giảm, đặc biệt là các hãng sản xuất ô tô.

Tuy nhiên, đến cuối tuần, các nhà đầu tư đã vượt qua cú sốc này. Thực tế, chỉ số S&P 500 đã có chuỗi 7 ngày tăng liên tiếp. Thậm chí, chỉ số Nasdaq Golden Dragon China, bao gồm các công ty Mỹ có hoạt động lớn tại Trung Quốc và dễ bị tác động bởi thuế quan, cũng đã cao hơn mức của thứ Sáu tuần trước.

Tài sản của Stuart Kirk, ngày 29 tháng 11 năm 2024

Lý do thị trường chứng khoán không mấy bận tâm trước những lời đe dọa thuế quan của Trump không phải vì nghi ngờ sự nghiêm túc của ông, cũng không phải vì lời khuyên của Christine Lagarde hôm thứ Tư rằng châu Âu nên “đàm phán thay vì trả đũa” trong thương mại với Mỹ.

Nguyên nhân thực sự nằm ở cách thị trường cổ phiếu vận hành và cách nhà đầu tư được bù đắp cho những rủi ro mà họ gánh chịu. “Phần bù rủi ro” chính là yếu tố giúp cổ phiếu vượt trội hơn các loại tài sản khác. Rủi ro càng cao, lợi nhuận kỳ vọng càng lớn.

Hai yếu tố này gắn bó chặt chẽ như hai mặt của một đồng xu, không thể tách rời. Việc cố gắng phân tách chúng là điều phi lý. Những người ủng hộ đầu tư dựa trên các tiêu chí môi trường, xã hội và quản trị (ESG) thường xuyên không nhận ra điều này.

Họ cho rằng việc chọn cổ phiếu của các công ty có điểm ESG cao hơn là hợp lý vì những công ty này ít rủi ro hơn. Tuy nhiên, họ lại kỳ vọng những công ty này sẽ có lợi nhuận vượt trội theo thời gian. Điều này mâu thuẫn. Nếu mức độ rủi ro thấp hơn, lợi nhuận kỳ vọng cũng sẽ thấp hơn, bởi phần bù mà nhà đầu tư yêu cầu để sở hữu những cổ phiếu này sẽ giảm.

Tôi đã từng phân tích mặt trái của điều này trong bối cảnh cổ phiếu của các công ty phát thải cao. Chúng thường vượt trội hơn thị trường chính vì yếu tố rủi ro chuyển đổi.

Điều tương tự cũng xảy ra với thuế quan. Nếu Trump và các ứng viên mới của ông, như Jamieson Greer (đại diện thương mại) và Kevin Hassett (chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia), kích động một cuộc chiến thương mại, phần bù rủi ro trên thị trường cổ phiếu sẽ tăng, và lợi nhuận kỳ vọng cũng tăng theo.

Bạn không cần phải là chuyên gia để nhận thấy thuế quan không làm thị trường cổ phiếu lo ngại. Hãy nhìn vào bất kỳ biểu đồ dài hạn nào. Tương tự, những vấn đề của thị trường chứng khoán Trung Quốc trong những năm gần đây cũng chẳng liên quan gì đến thương mại.

Nếu bạn thích tìm hiểu sâu hơn, một nghiên cứu đáng chú ý được công bố cách đây ba năm trên Tạp chí Quốc tế về Tiền tệ và Tài chính của Marcelo Bianconi, Federico Esposito, và Marco Sammon đã phân tích tác động của thuế quan đối với thị trường.

Nghiên cứu này chỉ ra rằng, ngoài những tác động đến các biến số kinh tế như việc làm, thương mại và đầu tư, sự bất định về thuế quan còn ảnh hưởng tích cực đến giá tài sản. Trong giai đoạn từ 1991 đến 2001, khi Quốc hội Mỹ tranh cãi về việc thu hồi chế độ thuế quan ưu đãi của Trung Quốc, các nhà đầu tư yêu cầu thêm từ 3.6% đến 6.2% lợi nhuận để bù đắp cho sự bất định gia tăng.

Phân tích sâu hơn cho thấy các công ty có mức độ phơi nhiễm cao với thuế quan mang lại lợi nhuận cổ phiếu cao hơn đáng kể so với các công ty ít chịu ảnh hưởng. Yếu tố này được xác định bởi mức độ toàn cầu hóa và sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc của từng công ty.

Nghiên cứu cũng loại bỏ các giả thuyết khác như thay đổi trong kỳ vọng lợi nhuận và dòng tiền, hoặc sự đánh giá sai của nhà đầu tư về tác động của thuế quan. Không có dữ liệu nào ủng hộ các giả thuyết này. Tương tự, khi phân tích được thực hiện trong các giai đoạn chế độ thương mại ổn định, không tìm thấy phần bù nào.

Kết quả cho thấy, việc đầu tư vào các công ty chịu tác động lớn từ sự bất định thương mại có thể mang lại lợi nhuận đáng kể. Một chiến lược tương tự áp dụng cho các tiêu chí ESG cũng có thể hiệu quả, nhưng sẽ khó thuyết phục các nhà đầu tư truyền thống.

Thông điệp dành cho các nhà đầu tư mới là: Rủi ro từ thuế quan, chiến tranh, công nghệ hay bất kỳ yếu tố nào khác, không phải là điều đáng sợ. Nếu bạn chấp nhận được sự biến động, bạn sẽ được đền đáp xứng đáng.