Triển vọng thương mại Trung Quốc tươi sáng nhờ thỏa thuận Trump–Xi trước thượng đỉnh APEC
Diệu Linh
Junior Editor
Trump và Tập Cận Bình hạ giọng trước thềm APEC, làm dấy lên kỳ vọng về một bước đột phá thương mại tiềm năng. Các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Bắc Kinh vẫn là con bài thương lượng chủ chốt trong các cuộc đàm phán sắp tới. Thị trường chứng khoán đại lục tiếp tục tăng khi căng thẳng giảm bớt và dữ liệu kinh tế mạnh mẽ cải thiện tâm lý nhà đầu tư.
Căng thẳng chiến tranh thương mại Mỹ–Trung giảm bớt khi thượng đỉnh APEC đang đến gần
Thị trường chứng khoán toàn cầu đã trải qua một tuần đầy biến động khi các động thái giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình làm gia tăng lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn diện.
Tuần trước, Bắc Kinh công bố các hạn chế mới đối với xuất khẩu đất hiếm, khiến Washington đe dọa áp thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc. Kể từ đó, căng thẳng thương mại đã dịu đi, thúc đẩy hy vọng về một thỏa thuận cuối cùng. Vào Chủ nhật, Trump tuyên bố ông không có ý định “phá hủy Trung Quốc” và gọi Chủ tịch Tập là một nhà lãnh đạo “thông minh,” sẵn sàng cho một thỏa thuận.
Trump tiếp tục trấn an thị trường vào thứ Hai, ngày 20 tháng 10. The Kobeissi Letter đưa tin: “Tổng thống Trump cho biết ông mong đợi đạt được một ‘thỏa thuận công bằng’ với Chủ tịch Tập Cận Bình và đã lên kế hoạch gặp ông tại Hàn Quốc. Trump nói rằng Trung Quốc đã ‘rất tôn trọng’ Mỹ và ‘chúng ta sẽ xem có thể làm gì’.”
Theo truyền thông, Chủ tịch Tập cũng đã mời Trump thăm Trung Quốc. Ông được cho là sẽ đến vào đầu năm 2026, hướng tới việc đạt được một thỏa thuận mạnh mẽ với Bắc Kinh.
Sự thay đổi trong giọng điệu của hai bên đã cải thiện tâm lý, đẩy thị trường chứng khoán Mỹ tăng cao hơn. Tuy nhiên, dù nhà đầu tư ngày càng lạc quan, vẫn còn nhiều bất định về hình thức của một thỏa thuận. Ba điểm chính mà giới giao dịch tập trung là hạn chế đất hiếm, đậu nành và thuế quan.
Xuất khẩu đất hiếm giảm mạnh khi các cuộc đàm phán thương mại đang đến gần
Xuất khẩu của Trung Quốc đã phục hồi vào cuối quý 3, bất chấp nỗ lực của Washington nhằm giảm phụ thuộc vào hàng hóa Trung Quốc. Xuất khẩu tăng 8.3% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 9, cao hơn mức 4.4% của tháng 8. Nhập khẩu cũng phục hồi, cho thấy nhu cầu nội địa mạnh.
Tuy nhiên, xuất khẩu nam châm đất hiếm sang Mỹ không đóng góp vào đà tăng này. Theo CN Wire: “Dữ liệu hải quan cho thấy xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Hoa Kỳ trong tháng 9 giảm 28.7% so với tháng 8. Đức, Hàn Quốc, Việt Nam, Hoa Kỳ và Mexico là năm điểm đến hàng đầu của Trung Quốc trong tháng 9.”
Đặc biệt, xuất khẩu sang Mỹ giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Đất hiếm đã trở thành tâm điểm trong tranh chấp thương mại sau khi Bắc Kinh siết xuất khẩu. Chủ tịch Tập có thể dùng nam châm đất hiếm làm đòn bẩy đàm phán. Các hạn chế này không chỉ tác động đến Mỹ mà còn ảnh hưởng tới kinh tế toàn cầu.
Giám đốc IMF Kristalina Georgieva kêu gọi Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận để tránh gián đoạn chuỗi cung ứng đất hiếm, cảnh báo rằng hạn chế này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng suy yếu của nền kinh tế toàn cầu.
Trong khi hạn chế đất hiếm, Trung Quốc không nhập khẩu đậu nành từ Mỹ trong tháng 9 — lần đầu tiên kể từ tháng 11 năm 2018 — làm dấy lên lo ngại về khả năng căng thẳng leo thang.
Danh sách mong muốn của Trump và đếm ngược đến APEC
Jennifer Jacobs, phóng viên cấp cao của CBS News tại Nhà Trắng, bình luận về các yêu cầu của Trump trước đàm phán với Chủ tịch Tập: “Trump muốn Trung Quốc bắt đầu mua lại đậu nành, ít nhất là bằng mức trước đây; chấm dứt các vấn đề liên quan đến fentanyl; và không chơi trò đất hiếm với Mỹ.”
Giới phân tích nhận định yêu cầu thứ ba là khó xảy ra, mở đường cho các cuộc đàm phán căng thẳng. Thượng đỉnh APEC diễn ra từ ngày 31 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11. Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Malaysia.
Washington cũng bày tỏ sẵn sàng giảm thuế với hàng hóa Trung Quốc, điều có thể hỗ trợ các nhà sản xuất, thị trường lao động và tiêu dùng nội địa Trung Quốc.
Thị trường đại lục tăng trưởng nhờ căng thẳng giảm bớt
Thị trường chứng khoán đại lục tăng vào thứ Ba, ngày 21 tháng 10, nối dài đà tăng từ phiên trước. Dữ liệu kinh tế quý 3 khả quan, căng thẳng thương mại dịu bớt và kỳ vọng về thỏa thuận mới đã cải thiện tâm lý.
Dù vậy, các chỉ số vẫn giao dịch dưới đỉnh năm 2025, phản ánh sự thận trọng trước thượng đỉnh APEC. Chỉ số CSI 300 tăng 0.39% trong phiên sáng thứ Ba, trong khi Shanghai Composite tăng 0.18%. Hang Seng tiếp tục dẫn đầu với mức tăng 1.47%.
China CSI 300 – Biểu đồ khung ngày – 211025
Khi sự chú ý chuyển sang thượng đỉnh APEC, thị trường cũng kỳ vọng Bắc Kinh tiếp tục hỗ trợ chính sách.
Hội nghị Trung ương 4, dữ liệu và APEC
Hai tuần cuối tháng 10 sẽ là giai đoạn quan trọng đối với thị trường Trung Quốc và Hồng Kông. Các thông báo từ Hội nghị Trung ương 4 (kết thúc ngày 23 tháng 10), dữ liệu lợi nhuận công nghiệp (27 tháng 10), PMI tư nhân NBS (31 tháng 10) và định hướng chính sách của PBoC đều sẽ ảnh hưởng mạnh tới tâm lý thị trường.
Những cam kết hỗ trợ chính sách và dữ liệu tích cực có thể củng cố kỳ vọng Trung Quốc đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 5%. Tuy nhiên, thượng đỉnh APEC vẫn là tâm điểm. Một thỏa thuận giảm thuế từ Mỹ có thể đưa chỉ số đại lục lên đỉnh mới, trong khi đàm phán bế tắc có thể làm gián đoạn đà tăng của năm 2025.
Từ đầu năm, CSI 300 và Shanghai Composite đã tăng lần lượt 15.7% và 15.5%, trong khi Hang Seng tăng mạnh 30.7%, dẫn đầu khu vực.
fxempire
