Việc Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử Scott Bessent làm Bộ trưởng Tài chính có thể mở ra cơ hội cho Bắc Kinh trong việc xoa dịu căng thẳng thương mại với Washington, nhờ quan điểm ôn hòa của ông về thuế quan.

Scott Bessent, người đứng đầu quỹ đầu tư vĩ mô Key Square Group, được Trump đề cử vào thứ Sáu vừa qua. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNBC, ông gọi những đe dọa áp thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc của Trump là một “chiến lược đàm phán tối đa,” đồng thời kêu gọi thực hiện chính sách thuế một cách từ từ và có lộ trình rõ ràng.

“Đây là tín hiệu tích cực đối với Bắc Kinh,” John Gong, giáo sư tại Đại học Kinh doanh và Kinh tế Quốc tế ở Bắc Kinh, nhận định. Ông cũng từng là cố vấn cho Bộ Thương mại Trung Quốc. “Phố Wall cần một chỗ đứng trong chính quyền Trump, và giờ họ đã chiếm được vị trí quan trọng nhất.”

Đối với Bắc Kinh, Bessent được xem là nhân tố cân bằng trong nội các của Trump, nơi có nhiều nhân vật cứng rắn với Trung Quốc, như Marco Rubio tại vị trí Ngoại trưởng và Michael Waltz đảm nhận vai trò Cố vấn An ninh Quốc gia.

Quyết định này cũng đã thúc đẩy sự tăng giá của nhiều đồng tiền trên thế giới so với đồng USD, khi các nhà đầu tư giảm bớt lo ngại rằng sự trở lại của Trump sẽ gây chấn động cho thị trường toàn cầu.

Amy Celico, đối tác tại Albright Stonebridge Group và cựu Giám đốc cấp cao phụ trách các vấn đề Trung Quốc tại Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ, nhận định rằng việc bổ nhiệm Bessent là một tín hiệu tích cực cho chính phủ Trung Quốc. Bắc Kinh đang tìm cách duy trì các cuộc đàm phán về những vấn đề song phương và toàn cầu.

“Việc Bessent được chọn làm một trong những người đối thoại chính với Trung Quốc sẽ tạo điều kiện cho cả hai bên tìm thấy không gian hợp tác,” Celico nói. “Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa rằng mọi thứ sẽ dễ dàng.”

Scott Bessent, Bộ trưởng Tài chính được đề cử, đã nêu rõ quan ngại về giá trị của đồng RMB, dựa trên các nghiên cứu của quỹ đầu tư do ông điều hành. Ông cho rằng đồng tiền này đang bị định giá thấp so với thực tế.

“Trung Quốc đã thực hiện một đợt giảm giá nội bộ lớn, cắt giảm lao động, hạ giá bất động sản, tương tự những gì châu Âu đã trải qua vào giai đoạn 2011-2012,” ông phát biểu tại một hội thảo hồi tháng Sáu. “Chúng ta cần nghiên cứu kỹ mối quan hệ giữa đồng RMB và USD.”

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, chính quyền Trump từng gán nhãn Trung Quốc là quốc gia thao túng tiền tệ vào năm 2019, cáo buộc nước này cố ý giảm giá đồng tiền để thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau, nhãn này đã được gỡ bỏ. Nếu Trung Quốc tiếp tục bị coi là thao túng tiền tệ, nước này có thể đối mặt với các lệnh trừng phạt, chẳng hạn như bị cấm tham gia đấu thầu hợp đồng của chính phủ Mỹ.

Gần đây, Bessent chia sẻ với Wall Street Journal rằng ông sẽ tập trung thực hiện các cam kết cắt giảm thuế và thuế quan của Trump sau khi nhậm chức, dù chưa tiết lộ chi tiết cụ thể.

Bên cạnh đó, Bessent còn coi Trung Quốc là mối đe dọa không chỉ về kinh tế mà cả quân sự đối với Mỹ. “Ít ai biết rằng nhiều thành phần quan trọng trong ngành dược phẩm của Mỹ lại phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Businessweek vào tháng Tám.

Ông kêu gọi đưa ngay các ngành sản xuất thiết yếu, như dược phẩm, trở về Mỹ, đồng thời tìm kiếm các nguồn cung đất hiếm thay thế Trung Quốc tại Mỹ, Canada và châu Âu. Đất hiếm là nguyên liệu không thể thiếu trong sản xuất các thiết bị điện tử, từ điện thoại di động đến máy bay chiến đấu.

Dù vậy, một số chuyên gia nhận định rằng ảnh hưởng của Bessent, cũng như vai trò của Bộ Tài chính, trong việc định hình chính sách thương mại là khá hạn chế. Derek Scissors, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho rằng Bộ Tài chính không có quyền kiểm soát trực tiếp đối với thuế quan.

“Khi Bessent ca ngợi thuế quan, ông ấy chỉ đang củng cố sự ủng hộ của Trump, chứ không phải định hướng chính sách tương lai,” Scissors giải thích.

Scott Kennedy, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, đồng tình rằng các chính sách thương mại cuối cùng sẽ được thực thi theo chiến lược tổng thể của tổng thống. “Không nên kỳ vọng quá nhiều vào từng cá nhân được bổ nhiệm,” ông kết luận.