Đòn thuế mới của Mỹ gây áp lực lớn lên kinh tế Nhật, liệu BoJ có hoãn tăng lãi suất?

Thuế nhập khẩu 25% gây áp lực lên kinh tế Nhật Bản

Atsushi Takeda, chuyên gia kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Itochu, cho biết: "Khả năng tăng lãi suất vào tháng 5 đã giảm xuống thấp hơn. BoJ cần xem xét kỹ lưỡng tác động của thuế quan đối với nền kinh tế, và họ không thể hoàn thành việc đó trước cuộc họp tháng 5."

Thông báo từ Mỹ đưa ra vào thời điểm BoJ đang tìm kiếm cơ hội thích hợp để nâng lãi suất khi lạm phát tiêu dùng vẫn cao hơn mục tiêu. Mức thuế 25% này sẽ tác động mạnh đến ngành ô tô – một trụ cột của kinh tế Nhật Bản – và có thể lan tỏa ảnh hưởng sang nhiều lĩnh vực khác.

Katsutoshi Inadome, chiến lược gia cấp cao tại Sumitomo Mitsui Trust Asset Management, nhận định: "Việc áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu vào Mỹ là trở ngại lớn đối với BoJ trong việc nâng lãi suất sớm. Lãi suất dài hạn có thể giảm xuống dưới 1.5%."

BOJ có thể trì hoãn tăng lãi suất đến tháng 6 hoặc 7

Trong một cuộc khảo sát của Bloomberg vào tháng trước, hầu hết các nhà kinh tế dự báo BoJ sẽ đợi đến tháng 6 hoặc 7 mới tăng lãi suất. Tuy nhiên, khoảng 50% vẫn cho rằng thời điểm sớm nhất có thể là ngày 1/5.

Theo thông báo của Trump, thuế quan mới sẽ có hiệu lực từ ngày 2/4 đối với tất cả các ô tô không sản xuất tại Mỹ. Năm ngoái, ô tô và linh kiện ô tô chiếm hơn 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này.

Tác động đến thị trường tài chính Nhật Bản

Một yếu tố quan trọng là diễn biến của giá trị đồng yên trước việc áp thuế. Hiện đồng yên đang giao dịch quanh mức 150 USD/JPY, thấp hơn đáng kể so với mức trung bình 10 năm là 121 USD/JPY, khiến lạm phát nhập khẩu tăng cao. Sáng thứ Năm, tỷ giá USD/JPY đã nhích lên nhẹ.

Thị trường chứng khoán Nhật Bản sụt giảm, với cổ phiếu của Toyota, Honda và Nissan đều mất hơn 3%.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu thuế có được thực thi đúng như công bố hay không. Theo Takeda, tác động cuối cùng có thể không quá nghiêm trọng do các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản vẫn duy trì lợi thế cạnh tranh tại Mỹ. "Điều này làm gia tăng rủi ro suy giảm kinh tế, nhưng có lẽ không đủ để đẩy nền kinh tế ra khỏi quỹ đạo phục hồi dần dần."

Nhật Bản cân nhắc biện pháp đáp trả

Theo phân tích của Goldman Sachs, mức thuế mới chỉ có thể làm giảm khoảng 0.1% GDP của Nhật Bản, một phần do các nhà sản xuất ô tô nước này vẫn giữ được lợi thế tương đối khi mức thuế áp dụng cho tất cả các quốc gia.

Ngành ô tô, bao gồm cả các nhà cung cấp nguyên liệu, đang sử dụng 5.58 triệu lao động tại Nhật Bản, chiếm 8.3% tổng lực lượng lao động, theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Nhật Bản.

Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố hôm thứ Năm rằng chính phủ Nhật Bản không loại trừ khả năng có các biện pháp đối phó với Mỹ, đồng thời nhấn mạnh sẽ tiếp tục yêu cầu Mỹ miễn thuế đối với ô tô Nhật Bản.