KBC Bank: Rủi ro tài khóa bùng lên tại Anh, lan sang châu Âu và Mỹ

Diễn biến thị trường

Đợt bán tháo mới trên thị trường trái phiếu chính phủ Anh vào thứ Sáu là lời nhắc lạnh lùng rằng tình trạng suy yếu của tài chính công đang trở thành chủ đề chi phối thị trường – không chỉ ở Anh mà trên phạm vi toàn cầu. Đường cong lợi suất trái phiếu Anh dốc hơn khi lợi suất tăng từ 8.2 bps (kỳ hạn 2 năm) lên 16.4 bps (kỳ hạn 30 năm). GBP thu hẹp đà giảm trong ngày và đóng cửa gần như đi ngang tại EUR/GBP 0.8822 sau khi có thời điểm vượt 0.8850 – mức đỉnh đầu tiên kể từ tháng 4 năm 2023. Việc chính phủ đảo ngược kế hoạch tăng thuế thu nhập trong Ngân sách năm sau (công bố ngày 26/11) đã tạo hiệu ứng tức thời. Tuy nhiên, những lợi ích của việc tránh phải tăng thêm thuế và không phá vỡ cam kết bầu cử – dù đã chuẩn bị dư luận hơn một tháng – lại bị che mờ bởi cảm giác rằng Đảng Lao động đang đánh mất quyền kiểm soát câu chuyện tài khóa. Sự thiếu rõ ràng đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp, cùng với việc thiếu định hướng từ chính phủ, làm gia tăng bất định và đặt dấu hỏi về khả năng đưa ngân sách trở lại trạng thái bền vững.

Thị trường biến động mạnh sau khi Bloomberg đưa tin OBR điều chỉnh dự báo theo hướng tích cực hơn – điều được cho là đã thúc đẩy chính phủ đổi hướng – nhưng đà phục hồi trong ngày không duy trì được lâu. OBR ước tính thâm hụt ngân sách khoảng 20 tỷ GBP, thấp hơn mức 35 tỷ GBP trước đây (không tính đến việc có thể phục hồi dự phòng tài chính). Bộ trưởng Tài chính Reeves sau đó cho biết bà sẽ không hạ ngưỡng thuế cơ bản và thuế suất cao hơn, mà duy trì mức đóng băng hiện tại. Thị trường xem đây là việc trì hoãn xử lý vấn đề và hiện kỳ vọng các biện pháp nhỏ lẻ, thiếu tính cấu trúc được dùng để lấp khoảng trống tài khóa. Diễn biến này cho thấy vị thế của cặp đôi lãnh đạo Starmer–Reeves đang trở nên mong manh hơn khi đối mặt với sự phản đối trong nội bộ.

Thị trường châu Âu và Mỹ cũng phản ứng theo hướng đường cong lợi suất dốc hơn. Lãi suất hoán đổi EUR tăng từ 1 bps (kỳ hạn 2 năm) đến 3.1 bps (kỳ hạn 30 năm). Về mặt kỹ thuật, lãi suất hoán đổi 2 năm đóng cửa ở mức cao nhất kể từ cuối tháng 3 (2.19%) khi thị trường tiền tệ gần như loại bỏ kỳ vọng ECB sẽ cắt giảm lãi suất thêm. Lãi suất hoán đổi 10 năm ở mức 2.75% – chỉ có một lần đóng cửa cao hơn kể từ tháng 7 năm 2024. Lãi suất hoán đổi 30 năm ở mức 3.04%, tiếp tục vượt mốc 3% và đạt đỉnh mới kể từ tháng 11 năm 2023. Đường cong lợi suất trái phiếu Mỹ đóng cửa tăng từ 1.6 bps (kỳ hạn 2 năm) đến 3.6 bps (kỳ hạn 30 năm). Hoạt động giảm rủi ro tạm dừng vào thứ Sáu khi lực mua bắt đáy xuất hiện, giúp các chỉ số lớn của Mỹ đóng cửa không đổi (S&P 500) hoặc tăng nhẹ (Nasdaq) dù mở cửa mất gần 2%. EUR/USD giữ trên 1.16. Lịch kinh tế hôm nay chỉ gồm khảo sát Empire Manufacturing của Mỹ và nhận định từ EC, và chúng tôi không kỳ vọng chúng sẽ tác động đáng kể đến thị trường toàn cầu. Chúng tôi tiếp tục theo dõi diễn biến lãi suất để đánh giá xem xu hướng dốc hơn của tuần trước có được củng cố hay không.

Tin tức & quan điểm

Ngân hàng trung ương Tây Ban Nha dự báo thâm hụt ngân sách ở mức 2.3% vào năm 2026, giảm từ mức 2.5% năm nay. Điều này đồng nghĩa thâm hụt của Tây Ban Nha lần đầu tiên thấp hơn Đức trong gần 20 năm, phản ánh sự thay đổi lớn trong cấu trúc tài khóa của khu vực EMU trong những năm gần đây. Nhóm các nước lõi (theo nghĩa bán cũ) đang gặp khó trong việc kiềm chế các mức thâm hụt lớn (như Pháp, Bỉ) hoặc tiếp tục mở rộng chi tiêu (như Đức), trong khi các nước ngoài lõi lại kiểm soát ngân sách tốt hơn. Riêng Tây Ban Nha, tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ đã trở thành điểm sáng: GDP kể từ năm 2022 tăng trung bình khoảng +/- 4% theo năm, so với dưới 0.5% của Đức. Điều này cho phép Tây Ban Nha dự kiến đạt thặng dư sơ cấp trong năm nay, lần đầu tiên kể từ 2007.

GDP Nhật Bản giảm trong quý 3 nhưng mức giảm ít hơn kỳ vọng. Kinh tế giảm 0.4% theo quý và 1.8% theo năm, so với dự báo -0,6% và -2.4%. Số liệu quý 2 cũng được điều chỉnh tăng nhẹ lên 0.6% và 2.3%. Sự suy giảm chủ yếu đến từ đầu tư nhà ở, hình thành vốn cố định và xuất khẩu ròng đi xuống, trong khi tiêu dùng tư nhân – chiếm khoảng một nửa GDP – và chi tiêu của chính phủ quá yếu để bù đắp. Đồng JPY gần như không biến động khi công bố số liệu, với USD/JPY quanh 154.7. Lợi suất trái phiếu tăng, đặc biệt ở kỳ hạn dài, nhiều khả năng do kỳ vọng vào gói kích thích tài khóa quy mô lớn do Thủ tướng Takaichi cam kết nhằm hỗ trợ tăng trưởng, dự kiến công bố vào mùa hè. Lợi suất trái phiếu 20 năm – tâm điểm do cuộc đấu thầu vào thứ Tư – tăng lên 2.75%, mức cao nhất trong nhiều thập kỷ.