Phụ thuộc hay tự chủ: Con đường nào cho nền kinh tế Mỹ hiện nay?

Phụ thuộc hay tự chủ: Con đường nào cho nền kinh tế Mỹ hiện nay?

Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

10:17 22/04/2025

Trong thương mại, độc lập là sức mạnh. Phụ thuộc là rủi ro. Một quốc gia càng có khả năng tự cung tự cấp, càng có nhiều quyền kiểm soát vận mệnh kinh tế của chính mình. Ngược lại, khi phụ thuộc vào hàng hóa, nguyên liệu hoặc công nghệ từ bên ngoài, quốc gia đó trở nên dễ tổn thương trước các cú sốc địa chính trị, gián đoạn chuỗi cung ứng hay sự thao túng của đối thủ.

Cũng giống như một cá nhân nghèo phải chấp nhận mọi công việc để sinh tồn, một quốc gia không có năng lực sản xuất sẽ buộc phải "mua bằng mọi giá" — bất kể điều kiện có công bằng hay không. Trong khi đó, một nền kinh tế tự chủ có quyền lựa chọn: mua, làm chủ, hay từ chối. Sự linh hoạt đó chính là tự do thương mại thật sự — chứ không phải sự lệ thuộc vào hệ thống toàn cầu vốn đầy bất định. Do đó, tự lực trong sản xuất và thương mại không chỉ là mục tiêu kinh tế, mà còn là điều kiện để duy trì chủ quyền và ổn định quốc gia.

Một quốc gia khôn ngoan không nên đánh đổi tương lai để đổi lấy những tiện nghi rẻ tiền trong hiện tại. Quốc gia đó cần nỗ lực để giảm phụ thuộc vào bên ngoài và chuẩn bị cho thời kỳ khó khăn. Tự chủ và tiết kiệm là nền tảng của một quốc gia bền vững.

Tuy nhiên, trật tự kinh tế toàn cầu hiện tại — do tư tưởng tự do hóa thương mại chi phối — lại đi ngược với các nguyên tắc đó. Những người ủng hộ toàn cầu hóa tin rằng việc tự lực là lỗi thời, và phụ thuộc vào bên ngoài là biểu hiện của thịnh vượng. Họ đã sai.

Dĩ nhiên, thương mại có thể tạo ra của cải. Sự chuyên môn hóa giúp tăng hiệu suất, từ đó tạo ra giá trị lớn hơn. Nhưng điều này chỉ đúng trong điều kiện hợp tác bền vững và có lợi cho cả hai bên. Liên minh thương mại chỉ hiệu quả khi các quốc gia cùng chia sẻ giá trị và quan tâm lẫn nhau.

Sau Thế chiến II, các nước phương Tây tin rằng cả thế giới có thể hội nhập thành một cộng đồng toàn cầu chung dựa trên giá trị dân chủ. Điều này dẫn đến mô hình Liên Hợp Quốc, rồi sau Chiến tranh Lạnh, là sự lan rộng của thương mại tự do.

Tại Mỹ, niềm tin này trở thành lý do để đẩy mạnh hoạt động thuê ngoài (outsourcing), đóng cửa nhà máy trong nước và phụ thuộc vào hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc. Lợi nhuận tăng, cổ phiếu tăng, nhưng đổi lại là mất việc làm và sự suy yếu của tầng lớp trung lưu.

Thực tế chứng minh rằng: thương mại tự do không đồng nghĩa với hòa bình hay thịnh vượng dài hạn. Đại dịch COVID-19 cho thấy một thế giới phụ thuộc lẫn nhau có thể phản ứng cực đoan đến mức đình chỉ quyền tự do cá nhân. Các quốc gia phương Tây từng tự hào về dân chủ và quyền cá nhân đã biến thành "nhà tù lộ thiên" trong thời gian dài.

Cùng lúc, trong nước, các vấn đề xã hội tại Mỹ ngày càng trầm trọng: phân hóa sắc tộc, bất ổn chính trị, làn sóng nhập cư không kiểm soát... Tầng lớp lao động da trắng từng là trụ cột của nền công nghiệp Mỹ giờ đây bị gạt ra bên lề.

Trong khi đó, các ngành sản xuất thực tế bị thay thế bằng một nền kinh tế “màn hình” — nơi giá trị đến từ các lĩnh vực tài chính, tiếp thị, hành chính hoặc làm việc cho chính phủ. Sự giàu có tập trung ở một số thành phố lớn như New York, San Francisco, Washington DC. Các công việc “máy tính” dễ bị kiểm soát hơn là một doanh nghiệp thực sự sản xuất hàng hóa.

Mỹ cần một con đường mới — con đường của sự tự lực, tiết kiệm và cân bằng. Trong nhiều thập kỷ, giới lãnh đạo đã đánh đổi tài nguyên, vị thế và tương lai của nước Mỹ để đổi lấy lợi nhuận ngắn hạn.

Cần một sự điều chỉnh. Bảo hộ thương mại — thông qua thuế quan và kiểm soát biên giới — có thể là công cụ để tái thiết nền kinh tế quốc gia. Tăng lương cho người lao động Mỹ là điều cần thiết, ngay cả khi lợi nhuận doanh nghiệp giảm. Trong dài hạn, công nhân chính là tài sản lớn nhất của nền kinh tế.

Khi công nhân được tôn trọng và hưởng mức lương xứng đáng, xã hội trở nên ổn định và mạnh mẽ hơn. Sự phụ thuộc vào lao động giá rẻ nước ngoài là một hình thức “tự sát kinh tế”. Người Mỹ xứng đáng được bảo vệ khỏi sự cạnh tranh làm giảm chuẩn sống của họ.

Việc tái thiết ngành sản xuất trong nước không thể đi kèm với làn sóng nhập cư ồ ạt. Nếu không, việc đưa nhà máy về nước sẽ chẳng khác gì thay thế lao động ngoại quốc ở Trung Quốc bằng lao động ngoại quốc ngay trong nước Mỹ.

Tóm lại, thương mại chỉ nên là phần thặng dư sau khi đã đáp ứng nhu cầu trong nước. Từ đầu thế kỷ 19, chính sách thuế quan đã giúp Mỹ chuyển từ một nước nông nghiệp sang cường quốc công nghiệp. Giờ đây, chính sách tương tự có thể giúp nước Mỹ khôi phục tầng lớp trung lưu và nền kinh tế ổn định.

Thuế quan không phải là sự từ chối thương mại, mà là công cụ cân bằng — vừa bảo vệ sản xuất trong nước, vừa tạo nguồn thu cho quốc gia. Khi được thực hiện hợp lý, chúng là hàng rào phòng ngự trước sự phụ thuộc và suy yếu. Chúng giữ cho tiêu chuẩn sống của người Mỹ được duy trì, thúc đẩy đổi mới, và xây dựng sự tự chủ quốc gia.

Bảo hộ không chỉ hợp lý — mà còn cần thiết.

ZeroHedge

Broker listing

Cùng chuyên mục

Châu Âu nên làm gì khi Hoa Kỳ không còn là lá chắn đáng tin cậy trong cuộc xung đột Ukraine?
Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

Châu Âu nên làm gì khi Hoa Kỳ không còn là lá chắn đáng tin cậy trong cuộc xung đột Ukraine?

Giới chức Hoa Kỳ ngày càng bày tỏ sự thiếu kiên nhẫn trước tiến độ chậm chạp của tiến trình hòa bình tại Ukraine. Điểm mấu chốt của vấn đề nằm ở sự miễn cưỡng bất thường của họ trong việc gây sức ép buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải thực hiện những nhượng bộ đáng kể. Trong bối cảnh Hoa Kỳ không sẵn lòng hành động, các quốc gia châu Âu cần phải chủ động đảm nhận vai trò này.
Thị trường tài chính trước sóng gió mới từ chính sách thương mại của Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Thị trường tài chính trước sóng gió mới từ chính sách thương mại của Mỹ

Thị trường tài chính toàn cầu đang căng thẳng sau khi Mỹ thay đổi đột ngột chính sách thương mại và gia tăng nguy cơ can thiệp vào Fed. IMF cảnh báo rủi ro tài chính leo thang, trong khi Trung Quốc phản ứng cứng rắn với bất kỳ thỏa thuận nào gây tổn hại đến lợi ích của nước này. Nhà đầu tư đang dõi theo diễn biến trái phiếu và USD để đo lường mức độ áp lực lên chính quyền Trump.
Phụ thuộc hay tự chủ: Con đường nào cho nền kinh tế Mỹ hiện nay?
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

Phụ thuộc hay tự chủ: Con đường nào cho nền kinh tế Mỹ hiện nay?

Trong thương mại, độc lập là sức mạnh. Phụ thuộc là rủi ro. Một quốc gia càng có khả năng tự cung tự cấp, càng có nhiều quyền kiểm soát vận mệnh kinh tế của chính mình. Ngược lại, khi phụ thuộc vào hàng hóa, nguyên liệu hoặc công nghệ từ bên ngoài, quốc gia đó trở nên dễ tổn thương trước các cú sốc địa chính trị, gián đoạn chuỗi cung ứng hay sự thao túng của đối thủ.
Trump đẩy mạnh áp lực lên Powell: Cảnh báo suy thoái kinh tế nếu Fed không nhanh chóng hạ lãi suất
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Trump đẩy mạnh áp lực lên Powell: Cảnh báo suy thoái kinh tế nếu Fed không nhanh chóng hạ lãi suất

Trong một diễn biến mới nhất phản ánh mối quan hệ căng thẳng giữa Nhà Trắng và chính sách tiền tệ độc lập, Tổng thống Donald Trump đã gia tăng áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang (Fed) với cảnh báo nghiêm khắc về nguy cơ suy thoái kinh tế nếu không có động thái hạ lãi suất nhanh chóng.
Trump, Vance và cuộc tấn công vào các trường đại học Mỹ dưới danh nghĩa chống bài Do Thái
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trump, Vance và cuộc tấn công vào các trường đại học Mỹ dưới danh nghĩa chống bài Do Thái

Chính quyền Trump đang lợi dụng cáo buộc bài Do Thái để gây áp lực lên các trường đại học, nhằm kiểm soát tư tưởng và phá vỡ nền học thuật tự do. Các yêu sách can thiệp sâu vào tuyển sinh, nhân sự và quan điểm chính trị cho thấy mục tiêu không phải là bảo vệ sinh viên Do Thái mà là trấn áp môi trường học thuật độc lập. Nếu thành công với Harvard, cả hệ thống giáo dục đại học Mỹ có thể bị khuất phục.
Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Làn sóng bán tháo dữ dội đang càn quét khắp thị trường Mỹ, với cổ phiếu, trái phiếu chính phủ dài hạn và USD đồng loạt lao dốc, phản ánh rõ nét hệ quả trực tiếp từ các quyết sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bức tranh kinh tế ảm đạm này đang làm dấy lên ba mối lo ngại chính có thể xói mòn nền tảng kinh tế vững chắc nhất thế giới.
Khi những điều phi lý trở thành chuẩn mực: Định nghĩa lại ‘bình thường’ trong thời đại siêu bình thường hóa
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Khi những điều phi lý trở thành chuẩn mực: Định nghĩa lại ‘bình thường’ trong thời đại siêu bình thường hóa

Trong bối cảnh các chỉ số tài chính dường như chỉ còn phản ánh kỳ vọng đầu cơ và chính sách nới lỏng cực độ hơn là nền tảng thực của nền kinh tế, ngày càng nhiều chuyên gia cho rằng toàn bộ hệ thống kinh tế hiện tại đã rơi vào một trạng thái đặc biệt: siêu bình thường hóa (hypernormalization).
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ