Swissquote Bank: Tài sản chính phủ không còn an toàn - Thị trường đổ về cổ phiếu công nghệ bất chấp rủi ro cao

Sự lạc quan tiếp tục lan tỏa, và kéo dài sang phiên thứ tư, khi chính phủ Mỹ chính thức kết thúc tình trạng đóng cửa, trong khi những tin tức mới nhất về AI mang lại tín hiệu tích cực. Trong đó, cổ phiếu AMD tăng 9% sau khi công ty dự báo tốc độ tăng trưởng doanh thu sẽ tăng nhanh trong 5 năm tới, còn Cisco vượt kỳ vọng của giới phân tích trong quý trước và nâng triển vọng cả năm, cho biết nhu cầu mạng lưới được thúc đẩy bởi AI đã cải thiện hiệu suất. Không chỉ bán được nhiều phần cứng hơn, Cisco còn ghi nhận các đơn đặt hàng cơ sở hạ tầng AI lớn. Đó chính là điều các nhà đầu tư mong đợi: các khoản đầu tư vào AI bắt đầu chuyển hóa thành doanh thu thực tế. Cổ phiếu Cisco tăng 7.5% trong giao dịch sau giờ làm việc.

Tuy nhiên, câu hỏi vẫn còn đó: khi nào khách hàng của Cisco, những doanh nghiệp đang đầu tư vào chip, mạng và trung tâm dữ liệu, có thể biến khoản chi tiêu này thành doanh thu cụ thể? Có lẽ chúng ta sẽ chưa có câu trả lời trong quý này. Nvidia có thể tiếp tục công bố kết quả ấn tượng vào tuần tới, nhưng điều đó vẫn không đồng nghĩa rằng các khách hàng mua chip của họ đã bán được nhiều sản phẩm hơn cho người dùng cuối.

Chẳng hạn, Alibaba cho thấy tốc độ tăng trưởng doanh thu trong Ngày Độc Thân năm nay chậm lại, dù đã áp dụng công nghệ AI để thúc đẩy hoạt động, khiến cổ phiếu rơi xuống dưới đường trung bình động 50 ngày (50-DMA). Câu chuyện quen thuộc lặp lại: chi tiêu lớn, kết quả chậm trễ. Với Trung Quốc và Alibaba, vấn đề cốt lõi không hẳn nằm ở AI, mà là sự phục hồi yếu ớt của tiêu dùng nội địa kể từ sau đại dịch. Trong khi đó, tại Mỹ, người tiêu dùng đang đối mặt với áp lực từ căng thẳng thương mại, bất ổn kinh tế và làn sóng sa thải, một phần do tự động hóa được thúc đẩy bởi AI.

Dẫu vậy, nhiều người vẫn tin rằng những khó khăn ngắn hạn trong giai đoạn chuyển đổi này sẽ mang lại lợi ích dài hạn, tương tự thời kỳ Cách mạng Công nghiệp. Về phần mình, Anthropic thông báo sẽ đầu tư 50 tỷ USD để xây dựng các trung tâm dữ liệu tại nhiều địa điểm, bao gồm New York và Texas, với kỳ vọng tạo ra khoảng 3,000 việc làm, một động thái đáng chú ý.

Tuy nhiên, định giá cao và tốc độ chi tiêu mạnh tay của các công ty công nghệ lớn vẫn là mối lo hàng đầu của giới đầu tư, ít nhất cho đến khi, chẳng hạn, Microsoft có thể chứng minh rằng doanh số phần mềm nhờ AI đã thực sự bùng nổ, điều vẫn chưa xảy ra.

Lấy cảm hứng từ nhận định rằng các tập đoàn công nghệ lớn “an toàn hơn Mỹ”, giới phân tích đã so sánh mức tăng trưởng và tỷ lệ nợ của họ với nợ quốc gia Mỹ. Sự so sánh này khá đặc biệt, như đặt một quả táo cạnh một con tàu vũ trụ, vì Mỹ là một chính phủ, còn các tập đoàn công nghệ là doanh nghiệp tăng trưởng, vốn dĩ rủi ro hơn: nếu họ sụp đổ, người nộp thuế không cứu họ và họ cũng không thể in tiền. Dẫu vậy, phép so sánh này vẫn mang nhiều giá trị.

Xét về tăng trưởng, doanh thu của Nvidia đã tăng trưởng kép khoảng 70% mỗi năm trong ba năm qua, trong khi Microsoft, Meta và Amazon đạt mức tăng từ 10% đến 25%, tất cả đều cao gấp nhiều lần so với mức tăng trưởng GDP khoảng 3% của Mỹ.

Quan trọng hơn, dù các công ty này đã chi tiêu rất mạnh tay, thậm chí có thể là quá mức, nợ của họ hoặc giữ nguyên hoặc tăng chậm hơn nhiều so với doanh thu. Nói cách khác, họ chi tiêu bằng tiền mặt, không phải vốn vay. Điều này giúp tỷ lệ nợ trên doanh thu của họ thấp hơn nhiều so với Mỹ. Về mặt số liệu, tỷ lệ nợ trên GDP của Mỹ hiện khoảng 118%, nghĩa là quốc gia này chi tiêu nhiều hơn những gì họ sản xuất. Trong khi đó, tỷ lệ nợ trên doanh thu của Microsoft, Meta và Amazon dao động từ 20% đến 45%, còn của Nvidia gần như bằng không.

Vì vậy, nếu so sánh chính phủ Mỹ với các công ty công nghệ lớn theo cùng một logic doanh thu trên nợ, Washington sẽ trông giống như công ty có đòn bẩy cao nhất thế giới.

Tất nhiên, câu chuyện không dừng lại ở đó. Gần đây, các công ty công nghệ lớn bắt đầu phát hành trái phiếu để tài trợ cho chi tiêu cao hơn và, đáng lo ngại hơn, hợp tác với các công ty cổ phần tư nhân để nhận nợ, giữ một phần nghĩa vụ tài chính ngoài bảng cân đối kế toán. Đây là diễn biến đáng để theo dõi.

Về khía cạnh “an toàn”, chính phủ Mỹ vẫn được xem là đáng tin cậy miễn là các nhà đầu tư tiếp tục tài trợ cho nợ quốc gia thông qua việc mua trái phiếu chính phủ. Hiện tại, điều đó vẫn đang diễn ra. Tuy nhiên, nợ của các thị trường phát triển nói chung ngày càng được nhìn nhận là rủi ro hơn, điều này phần nào lý giải vì sao nhà đầu tư tiếp tục đổ tiền vào các tài sản rủi ro cao hơn dù định giá đã bị kéo căng. Chúng ta sẽ xem cách bà Rachel Reeves xử lý Bản Công bố Ngân sách mùa Thu để giữ chân các nhà đầu tư, có thể bà sẽ phải tăng thuế. Cuối cùng, điều đó đồng nghĩa Anh sẽ phải tự chi trả nhiều hơn cho nợ công của mình. Điểm mấu chốt là: trạng thái “an toàn” có thể dễ dàng mất đi hơn nhiều người tưởng.

Quay lại với diễn biến thị trường: hợp đồng tương lai đang tích cực, và tâm lý tuần này nghiêng về phía chấp nhận rủi ro thay vì né tránh rủi ro. Giới đầu tư kỳ vọng dữ liệu sắp tới của Mỹ sẽ giúp làm rõ định hướng chính sách của Fed trong tháng 12. Tuy nhiên, với xác suất cắt giảm lãi suất tháng 12 đang ở mức 50-50, bất kỳ dữ liệu nào cũng có thể khiến kỳ vọng thay đổi theo cả hai hướng.

Điều rõ ràng hơn là tâm lý của những người lạc quan về dầu mỏ tiếp tục suy yếu. Báo cáo hàng tháng mới nhất của OPEC cho biết nguồn cung đã vượt cầu sớm hơn dự kiến, điều dễ hiểu khi sản lượng từ các quốc gia ngoài OPEC tăng mạnh. Báo cáo này khiến giá dầu thô Mỹ giảm xuống dưới 60 USD/thùng. Ngay cả dự báo của IEA rằng nhu cầu toàn cầu sẽ tiếp tục tăng đến năm 2050, từ khoảng 100 triệu thùng/ngày hiện nay lên 113 triệu thùng/ngày, cũng không đủ để kéo lại tâm lý tích cực. Giá dầu hiện đang thử thách vùng hỗ trợ 58 USD, với động lượng đủ mạnh để mở ra khả năng giảm sâu hơn xuống dưới 55 USD/thùng, mức hỗ trợ vững chắc từng được thiết lập hồi đầu năm nay.