Trump siết thuế: Đông Âu trở thành nạn nhân mới của cuộc chiến thương mại
Triển vọng cho các nền kinh tế Đông Âu, vốn đã thu lợi từ toàn cầu hóa trong nhiều thập kỷ, đang xấu đi khi Mỹ tăng thuế quan, theo Beata Javorcik, kinh tế trưởng tại Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu.
Khu vực này, hiện phần lớn nằm trong Liên minh Châu Âu và liên minh quân sự NATO, đã được hưởng lợi lớn từ việc chấp nhận thương mại tự do sau sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản, đặc biệt là trong việc chuyển giao công nghệ đã định hình lại nền kinh tế của họ.
Giờ đây, động thái của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm thay đổi thương mại toàn cầu được dự báo sẽ làm xấu đi các điều kiện thương mại cho các nền kinh tế nhỏ và mở cửa phần lớn trong khu vực, Javorcik cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Thuế quan của Mỹ đối với các quốc gia mà EBRD hoạt động đã tăng lên mức trung bình 10% từ dưới 2%, với các quốc gia xuất khẩu ô tô và linh kiện ô tô — như Slovakia và Hungary — phải đối mặt với mức thuế hiệu quả lên tới 20%, Javorcik cho biết.
Hệ thống thương mại do Tổ chức Thương mại Thế giới tổ chức “đã bảo vệ các quốc gia nhỏ khỏi bị các nước lớn bắt nạt,” bà nói tại Warsaw. “Điều chúng ta đang chứng kiến là sự xói mòn trong các quy tắc trò chơi toàn cầu và sự chuyển dịch sang đàm phán song phương, điều này tất nhiên có nghĩa là các quốc gia nhỏ hơn có sức mạnh đàm phán thấp hơn.”
Trong khi Trump đưa ra tối hậu thư về thuế quan mới nhất, tuyên bố mức thuế 30% đối với EU cũng như Mexico, các mô hình của EBRD giả định rằng thuế quan sẽ duy trì ở mức hiện tại và cơ cấu xuất khẩu không thay đổi do hậu quả của cuộc chiến thương mại.
Ngân hàng dự báo GDP của Slovakia sẽ giảm 0.8% và nền kinh tế Hungary chậm thêm 0.4%. Tác động trực tiếp lên các quốc gia khác trong khu vực là “khiêm tốn hơn nhiều,” bà nói.
Tuy nhiên, tác động gián tiếp được dự báo sẽ cao hơn, đặc biệt khi Trump nhắm đến Đức — thị trường xuất khẩu lớn nhất của hầu hết các quốc gia Đông Âu. Điều này sẽ làm chậm tăng trưởng khu vực trung bình 0.8%, bà nói. Tổ chức cho vay quốc tế dự kiến sẽ công bố các dự báo kinh tế mới nhất vào tháng 9.
Các động thái của Trump cũng đang tạo ra thêm nhiều bất ổn chính sách hơn so với thời kỳ khủng hoảng tài chính toàn cầu cách đây gần hai thập kỷ, bà nói. Điều này đang cản trở các quyết định đầu tư, trong khi việc thu hẹp các thị trường xuất khẩu tiềm năng cũng làm giảm động lực để tăng chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển, theo Javorcik.
“Các thị trường mới nổi sẽ chịu thiệt nếu toàn cầu hóa bị đảo ngược,” bà nói.
Bloomberg
