Trung Quốc điều chỉnh chính sách: Khu vực dịch vụ được ưu tiên, ngành bất động sản vẫn là nút thắt

Điều chỉnh chính sách

Đề xuất kinh tế mới nhất của Bắc Kinh không giống một gói cứu trợ trực tiếp, mà là một sự điều chỉnh chính sách tập trung vào khu vực dịch vụ. Dữ liệu kinh tế mùa hè lại yếu kém — doanh số bán lẻ chững lại, đầu tư tài sản cố định yếu, tỷ lệ thất nghiệp thanh niên cao. Phản ứng của chính phủ là kế hoạch 19 điểm nhấn mạnh các ngành dịch vụ như thể thao, y tế, du lịch, tài chính và giải trí, với mục tiêu tạo động lực tăng trưởng mới.

Trên lý thuyết, hướng đi này hợp lý. Dịch vụ cần nhiều lao động, và Trung Quốc cần tạo việc làm để bù đắp tình trạng sản xuất dịch chuyển ra nước ngoài sang các quốc gia có chi phí thấp hơn ở Nam Á và Đông Âu. Chính sách miễn thị thực cho hàng chục quốc gia mới là một phần của chiến lược này, nhằm nâng du lịch inbound từ dưới 0.5% GDP lên gần mức trung bình toàn cầu 2–3%. Tuy nhiên, vấn đề chính không phải nguồn cung dịch vụ mà là nhu cầu tiêu dùng. Tâm lý hộ gia đình vẫn thận trọng, ưu tiên tiết kiệm để đối phó với chi phí y tế, giáo dục và hưu trí. Các khoản hỗ trợ nhỏ như trợ cấp máy điều hòa hay đổi xe ô tô không đủ sức thay đổi thói quen đó.

Chương trình hoán đổi 300 tỷ CNY triển khai mùa xuân mang lại tác động ngắn hạn, nhưng nay đã hết nguồn lực và khó có khả năng được bổ sung thêm. Bắc Kinh vẫn ưu tiên đầu tư hạ tầng hơn là phát tiền mặt trực tiếp. Tuần này, chính phủ thông báo phát hành thêm trái phiếu cho các dự án bệnh viện, trung tâm văn hóa và khu du lịch. Đây vẫn là mô hình hạ tầng, chỉ gắn thêm yếu tố dịch vụ. Chính sách này tạo việc làm và tiêu đề tin tức, nhưng không giải quyết được tác động sâu rộng của khủng hoảng bất động sản.

Bất động sản là vấn đề chính

Thị trường nhà ở vẫn là vấn đề lớn. Doanh nghiệp bất động sản vẫn ôm hàng tồn kho lớn, giá nhà mới tiếp tục giảm. Thị trường kỳ vọng các gói kích thích mạnh tay, nhưng Bắc Kinh mới chỉ đưa ra các biện pháp nhỏ giọt như nới lỏng hạn chế mua nhà tại một số thành phố lớn. Các bước này không đủ để thay đổi tâm lý tiêu cực. Khi bất động sản còn suy yếu, người tiêu dùng sẽ tiếp tục hạn chế chi tiêu, khiến các chính sách mới chỉ có tác động hạn chế.

Yếu tố địa chính trị

Trong bối cảnh trong nước khó khăn, Trung Quốc cũng đối mặt với áp lực bên ngoài. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến gặp tại Hàn Quốc. Thỏa thuận liên quan đến TikTok được giới thiệu như một bước tiến, nhưng thực chất chỉ mang tính hình thức, mỗi bên đều cố gắng kiểm soát câu chuyện theo cách riêng. Trong khi đó, nguy cơ thuế quan mới vẫn hiện hữu, tạo rủi ro lớn cho xuất khẩu.

Với Bắc Kinh, mục tiêu trước mắt là câu thêm thời gian. Xuất khẩu vẫn là kênh sống còn, nhưng nguy cơ leo thang thuế quan có thể lấn át mọi quyết định chính sách. Đối với Trump, hình ảnh chính trị quan trọng không kém kết quả thực tế — chỉ cần xuất hiện tại Hàn Quốc với một thỏa thuận, dù chưa hoàn chỉnh, cũng đủ để thể hiện sức mạnh. Thị trường hiểu rõ điều này: yếu tố hình thức có thể tác động nhanh hơn bản chất, và cả hai lãnh đạo đều biết cách tận dụng điều đó.

Tuy nhiên, rủi ro là cuộc gặp chỉ dừng lại ở hình thức. Nếu thuế quan vẫn duy trì và xuất khẩu suy yếu, các biện pháp trong nước của Bắc Kinh sẽ ngày càng thiếu hiệu quả. Nếu Washington tiếp tục tăng áp lực trong khi Bắc Kinh tránh tung gói tài khóa quy mô lớn, kinh tế Trung Quốc có thể rơi vào tình thế thiếu cả cầu nội địa lẫn cầu bên ngoài.

Ý nghĩa đối với thị trường

Đối với thị trường, điều quan trọng không phải là TikTok có được “cứu” hay không, mà là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có phát tín hiệu giảm căng thẳng hay tiếp tục đối đầu. Diễn biến của đồng nhân dân tệ, chứng khoán và hàng hóa sẽ phụ thuộc vào cách thị trường đánh giá thực chất kết quả cuộc gặp — liệu đó là nước đi mới thực sự, hay chỉ thêm một màn kịch mang tính thử nghiệm.