Danske Bank: Thống đốc Fed Cook phản bác nỗ lực bãi nhiệm của Trump

Tiêu điểm hôm nay

Tại Mỹ, khảo sát tâm lý người tiêu dùng tháng 8 của Conference Board sẽ được công bố. Chúng tôi đặc biệt chú ý đến kỳ vọng lạm phát sau đợt công bố thuế quan mới nhất, cũng như nhận định của người dân về thị trường lao động trong bối cảnh số liệu NFP gần đây yếu hơn kỳ vọng.

Tại Thụy Điển, biên bản họp của Riksbank sẽ được công bố, mang lại góc nhìn chi tiết hơn về lập trường chính sách. Mặc dù giọng điệu tổng thể của cuộc họp báo gần đây khá dovish và phù hợp với định hướng giảm lãi suất từ Báo cáo Chính sách Tiền tệ tháng 6, Thống đốc Thedéen sau đó lại đưa ra quan điểm hơi hawkish hơn trên truyền thông. Điểm đáng chú ý sẽ là liệu Phó Thống đốc Bunge và Breman – hai thành viên dovish nhất trong biên bản tháng 6 – có bày tỏ lo ngại về lạm phát cao trong mùa hè vừa qua hay không.

Tại Hungary, ngân hàng trung ương (MNB) sẽ công bố quyết định lãi suất chủ chốt. Lạm phát gần đây đã tăng tốc, vượt ngưỡng mục tiêu trên 4% của MNB, trong khi tăng trưởng GDP gây thất vọng và chỉ được dự báo ở mức 0.8% cho cả năm 2025. Với tình trạng lạm phát đình đốn tiềm ẩn, MNB khó có thể nới lỏng và nhiều khả năng sẽ giữ nguyên lãi suất ở 6.50%, tương đương Romania – mức cao nhất trong EU.

Diễn biến thị trường hôm qua

Tại Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã tìm cách bãi nhiệm Thống đốc Fed Lisa Cook với cáo buộc liên quan đến khoản vay thế chấp từ năm 2021. Tuy nhiên, Cook bác bỏ cáo buộc, khẳng định Trump không có cơ sở pháp lý để sa thải bà. Các chuyên gia pháp lý cũng cho rằng hành vi bị cáo buộc diễn ra trước khi bà được bổ nhiệm, đặt dấu hỏi về tính hợp lệ của việc bãi nhiệm “có lý do”. Động thái chưa từng có tiền lệ này làm dấy lên lo ngại về tính độc lập của Fed, bởi nếu thành công, Trump có thể tái cấu trúc hội đồng Fed và tác động trực tiếp đến định hướng chính sách tiền tệ. Thị trường đã phản ứng với sự biến động lợi suất trái phiếu chính phủ, phản ánh lo ngại về hướng đi chính sách trong thời gian tới. Xem chi tiết tại mục FI và FX bên dưới.

Tại Đức, chỉ số IFO tháng 8 tăng lên 89.0 (dự kiến: 88.8) so với 88.6 của tháng 7, phù hợp với tín hiệu từ PMI tuần trước. Mức tăng này chủ yếu đến từ triển vọng kinh tế tích cực hơn, trong khi đánh giá tình hình hiện tại lại sụt giảm. Cụ thể, chỉ số điều kiện hiện tại giảm xuống 86.4 từ 86.5, thấp hơn kỳ vọng 86.7, trong khi chỉ số kỳ vọng tăng mạnh lên 91,6 (dự kiến: 90.5) từ 90.7. Như vậy, nền kinh tế vẫn đang trì trệ trong ngắn hạn, song triển vọng trung hạn đã cải thiện đáng kể. Quan điểm này phù hợp với dự báo của chúng tôi rằng kinh tế Đức sẽ gần như đi ngang đến cuối năm trước khi tăng trưởng bật lên vào năm 2025 khi các gói kích thích tài khóa phát huy tác động.

Tại Mỹ, Trump tuyên bố sẽ thúc đẩy thêm các thỏa thuận tương tự thương vụ gần đây với Intel, nơi chính phủ mua 10% cổ phần với giá 8.9 tỷ USD, sử dụng ngân sách từ Đạo luật CHIPS và chương trình Secure Enclave. Ông nhấn mạnh động thái này vừa thúc đẩy sản xuất chip nội địa, vừa tạo việc làm và đã góp phần nâng giá cổ phiếu Intel.

Tại Pháp, Thủ tướng François Bayrou đối mặt với cuộc bỏ phiếu tín nhiệm vào ngày 8/9, đe dọa sự tồn tại của chính phủ thiểu số. Với nhiều đảng đối lập tuyên bố bỏ phiếu chống, khả năng Bayrou thất bại là rất cao. Chính sách ngân sách thắt chặt của ông đã gây ra chỉ trích, khiến thị trường lo ngại và thậm chí làm dấy lên lời kêu gọi biểu tình – gợi nhớ đến phong trào Áo Vàng năm 2018.

Về địa chính trị, căng thẳng Mỹ - Hàn leo thang khi Trump công khai chỉ trích Seoul ngay trước hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Lee Jae Myung. Với nền kinh tế phụ thuộc vào thương mại và an ninh gắn chặt với Mỹ, Lee phải cân bằng quan hệ đồng minh mà không làm xấu đi quan hệ với Trung Quốc. Chủ đề chính của hội nghị sẽ xoay quanh quốc phòng, thương mại và Triều Tiên.

Trong lĩnh vực công nghệ, xAI của Elon Musk kiện Apple và OpenAI với cáo buộc độc quyền, cho rằng việc Apple tích hợp độc quyền ChatGPT trên iOS làm hạn chế cạnh tranh. Musk đòi bồi thường hàng tỷ USD và tiếp tục theo đuổi một vụ kiện riêng liên quan đến định hướng lợi nhuận của OpenAI. Vụ việc phản ánh căng thẳng ngày càng lớn trong lĩnh vực AI xoay quanh quyền kiểm soát nền tảng và thị phần.

Thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán toàn cầu giảm điểm hôm qua. Tại Mỹ, sau phiên tăng mạnh cuối tuần trước, các chỉ số đã thoái lui. Điều đáng chú ý là đà tăng ở Mỹ không lan sang châu Âu và Bắc Âu. Stoxx 600 giảm 0.4% với xu hướng phòng thủ dẫn đầu. Điều này phần nào hợp lý vì việc Fed cắt giảm lãi suất sẽ hỗ trợ mạnh cho các công ty vốn hóa nhỏ – nhóm nhạy cảm nhất với chi phí vay. Thị trường Mỹ đã chịu áp lực bán trong tuần trước do kỳ vọng hawkish, nên đợt tăng mạnh hôm thứ Sáu chủ yếu là nhịp hồi kỹ thuật. Tuy nhiên, với PMI châu Âu tốt hơn dự báo, diễn biến kém tích cực của chứng khoán khu vực vẫn là điều bất ngờ. Ở Mỹ, phiên giao dịch hôm qua không mang tính “risk-off”, thay vào đó, các nhóm phòng thủ như hàng tiêu dùng thiết yếu và y tế lại giảm mạnh nhất. Ngược lại, nhóm công nghệ lớn hưởng lợi từ kỳ vọng lãi suất thấp hơn, với Nvidia, Tesla và Alphabet tăng 1-2%. Ở Trung Quốc, chứng khoán nội địa tiếp tục bứt phá, với chỉ số Thâm Quyến tăng 0.7% sáng nay và đã tăng hơn 10% trong hai tuần qua, bất chấp dữ liệu kinh tế và chính sách kích thích chưa mấy thuyết phục. Đà tăng phần nào được thúc đẩy bởi nhóm công nghệ và bán dẫn, nhưng cũng phản ánh kỳ vọng vào thêm các biện pháp hỗ trợ.

Trái phiếu và ngoại hối

Đồng USD khởi đầu tuần với nền tảng vững chắc khi lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng trong phiên thứ Hai, sau khi kỳ vọng quá lạc quan về khả năng Fed cắt giảm lãi suất bị điều chỉnh lại. Tại châu Âu, chênh lệch lợi suất trái phiếu chính phủ Pháp - Đức nới rộng sau khi Thủ tướng Bayrou kêu gọi bỏ phiếu tín nhiệm vào ngày 8/9. Qua đêm, thông tin Trump tìm cách bãi nhiệm Thống đốc Fed Lisa Cook đã khiến USD và lợi suất trái phiếu chính phủ ngắn hạn giảm nhẹ ban đầu, nhưng sau đó phục hồi vì thị trường đánh giá Cook có khả năng thắng trong thách thức pháp lý và giữ nguyên vị trí. Tại khu vực Bắc Âu, biên bản Riksbank công bố hôm nay sẽ là sự kiện tâm điểm.