JPMorgan Research: Cập nhật dự báo kinh tế Mỹ sau thay đổi chính sách thuế quan: Tăng trưởng chững lại, lạm phát giảm nhẹ

JPMorgan Research: Cập nhật dự báo kinh tế Mỹ sau thay đổi chính sách thuế quan: Tăng trưởng chững lại, lạm phát giảm nhẹ

Như Quỳnh

Như Quỳnh

Junior Analyst

12:04 15/04/2025

Nhận định của JPMorgan New York.

Sau thông báo áp thuế đáp trả tuần trước, JPMorgan dự báo một cuộc suy thoái nhẹ, với điều kiện các mức thuế đề xuất sẽ duy trì hiệu lực trong tương lai gần. Như thường thấy thời gian gần đây, "tương lai gần" đó hóa ra không dài, và đến thứ Tư, cơ cấu chính sách thuế quan đã thay đổi một lần nữa. Do đó, JPMorgan nâng nhẹ dự báo: GDP quý IV/2025 giờ dự kiến ở mức 0% (so với -0.3% trước đó), và tỷ lệ thất nghiệp đỉnh đầu năm tới là 5.2% (so với 5.3%). Dự báo lạm phát năm nay cũng giảm nhẹ, với PCE lõi quý IV ở mức 3.9% (so với 4.3% trước đây). Điều chỉnh này phản ánh dữ liệu tháng 3 yếu hơn và kỳ vọng rằng diễn biến thuế quan mới nhất sẽ gây ít áp lực lên giá cả. Với dự báo tăng trưởng khả quan hơn, JPMorgan lùi thời điểm Fed bắt đầu nới lỏng từ tháng 6 sang tháng 9, nhưng vẫn kỳ vọng FOMC sẽ cắt lãi suất mỗi cuộc họp cho đến khi chạm mục tiêu 3.0%.

Chi tiết chính sách thuế tuần này

Mức thuế "đáp trả" mới được nâng lên 125% đối với Trung Quốc. Sau khi tính các ngoại lệ và các thuế trước đó, mức thuế hiệu quả đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc gần chạm 140%. Trong khi đó, mức thuế cho các quốc gia khác (ngoại trừ Canada và Mexico) được đặt tạm thời ở mức 10% cho đến đầu tháng 7. Nếu không có thay đổi trong cơ cấu nhập khẩu, mức thuế trung bình hiệu quả sẽ cao hơn so với thông báo ngày 2/4 (27% so với 23%). Trung Quốc cũng đã đáp trả mạnh mẽ, nâng thuế đối với hàng nhập từ Mỹ lên 125% và đưa ra nhiều biện pháp hạn chế thương mại khác. Sự kết hợp các yếu tố này khiến triển vọng vẫn ảm đạm.

Tuy nhiên, rủi ro đã dịch chuyển. Mặt tích cực là khả năng trả đũa từ các nước ngoài Trung Quốc thấp hơn, và gián đoạn thương mại ngắn hạn tập trung hẹp hơn. Dù thị trường rủi ro phục hồi mạnh, việc trái phiếu dài hạn tăng đột ngột và USD suy yếu có thể bù trừ đáng kể. Hơn nữa, không thể bỏ qua thực tế: thuế suất trung bình ngoài Trung Quốc đã vượt 10%, tương đương mức tăng thuế 300 tỷ USD/năm. Việc hoãn thuế đáp trả 90 ngày có thể thúc đẩy tiêu dùng đẩy sớm trong quý II, nhưng cũng kéo dài bất ổn doanh nghiệp và làm chậm đầu tư.

Câu hỏi cấp bách: Mỹ có thể tách khỏi thương mại Trung Quốc hoặc đạt thỏa thuận mới nhanh đến đâu? Nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc chiếm 1.5% GDP Mỹ, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc là 0.5% GDP. Một cú "dừng đột ngột" sẽ là cú sốc kinh tế đáng kể. Việc chuyển tải hàng hóa qua nước thứ ba có thể giảm gián đoạn ngắn hạn, nhưng Mỹ có thể dùng đàm phán để ngăn chặn hành vi này.

Dữ liệu tuần tới: Doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp tháng 3. JPMorgan kỳ vọng doanh số bán lẻ tăng 1.4% m/m (nhóm kiểm soát tăng 0.4%), nhờ đợt mua ô tô đẩy sớm trước khi thuế mới áp dụng. Thông báo thuế Ngày Giải phóng có thể kích thích chi tiêu trước thời hạn cho các mặt hàng khác, dù dữ liệu chi tiêu thẻ Chase không cho thấy đột biến. Hiệu ứng này có thể kéo sang tháng 4 – ví dụ, Bloomberg ghi nhận tình trạng mua sắm ồ ạt sản phẩm Apple sau thông báo thuế.

Lạm phát tháng 3: Sự tĩnh lặng trước cơn bão thuế quan

JPMorgan kỳ vọng thuế quan sẽ đẩy lạm phát tăng mạnh, dù có thể ngắn hạn, trong năm nay. Các mức thuế 25% với ô tô áp đầu tháng này, cùng loạt thuế trừng phạt công bố tuần trước, sẽ làm trầm trọng thêm áp lực lạm phát từ thuế thép, nhôm và hàng nhập từ Trung Quốc, Canada, Mexico. Tuy nhiên, dữ liệu lạm phát tháng 3 lại thấp hơn kỳ vọng.

CPI lõi chỉ tăng 0.06% m/m – mức tăng nhỏ nhất từ đầu 2021, đưa tốc độ năm xuống 2.8% (từ 3.1%). CPI toàn phần giảm 0.1% m/m, chủ yếu do giá năng lượng giảm 2.4%. Giá hàng hóa như ô tô cũ (-0.7%) và dược phẩm (-1.1%) góp phần vào mức CPI thấp; ô tô mới chỉ tăng 0.1%. Dù một số dịch vụ chính như cho thuê (OER tăng 0.4%) và y tế (tăng 0.5%) vững, lõi dịch vụ CPI chỉ tăng 0.1%. Giá khách sạn (-3.5%) và vé máy bay (-5.3%) sụt mạnh, cho thấy chi tiêu tự chọn và nhu cầu du khách yếu

PPI tháng 3 cũng giảm bất ngờ: PPI toàn phần giảm 0.4%, PPI lõi giảm 0.1%, do giá năng lượng và thực phẩm giảm mạnh, thời điểm khảo sát chưa phản ánh hết tác động từ thuế đầu tháng, và lợi nhuận nhà bán buôn/bán lẻ giảm vì họ hấp thụ phần chi phí tăng từ thuế. PPI lõi (không bao gồm dịch vụ thương mại) chỉ tăng 0.1%. Tốc độ PPI toàn phần theo năm giảm từ 3.2% còn 2.7%, và PPI lõi từ 3.5% còn 3.3%.

CPI và PPI gộp lại gợi ý rằng chỉ số giá PCE lõi tháng 3 chỉ tăng 0.09%, đưa lạm phát theo năm xuống còn 2.5% – mức thấp nhất từ tháng 3/2021. Tuy nhiên, kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng lại tăng mạnh do thuế. Khảo sát Michigan tháng 4 ghi nhận: kỳ vọng lạm phát 1 năm nhảy vọt từ 5.0% lên 6.7%. Kỳ vọng 5-10 năm tăng từ 4.1% lên 4.4%. Đây là mức tăng 4 tháng mạnh nhất lịch sử, phản ánh lo ngại lan rộng, kể cả trong nhóm cử tri độc lập.

Một bước nhỏ hướng tới gói ngân sách lớn

Quy trình ngân sách tuần này có tiến triển khi Hạ viện thông qua hướng dẫn điều chỉnh từ Thượng viện, nhưng nhiều vấn đề (như mức chi tiêu liên bang) vẫn mơ hồ. Cuộc tranh luận có thể kéo dài đến mùa thu: Nghị quyết Thượng viện cho phép tăng thâm hụt 5,8 nghìn tỷ USD trong 10 năm, bao gồm 3,8 nghìn tỷ USD gia hạn TCJA và 1,5 nghìn tỷ USD cắt giảm thuế khác, nhưng không yêu cầu cắt giảm chi tiêu đi kèm. Hạ viện đề xuất tăng thâm hụt 4,8 nghìn tỷ USD (chủ yếu là cắt giảm thuế 4,5 nghìn tỷ USD), đồng thời yêu cầu cắt giảm chi tiêu ít nhất 2 nghìn tỷ USD để gia hạn toàn bộ TCJA.

Sự khác biệt này khiến triển vọng tài khóa khó đoán. Dù đa số đảng Cộng hòa ủng hộ gia hạn TCJA, chưa có đồng thuận về cắt giảm chi tiêu. Quốc hội có thể xem xét sử dụng nguồn thu từ thuế quan để bù đắp cắt giảm thuế khác, điều này có thể khiến chính quyền duy trì thuế cao trong thời gian dài. Hạ viện muốn thông qua dự luật trước ngày 4/7, nhưng khung thời gian này khó khả thi, làm tăng khả năng phải tách riêng việc tăng trần nợ để bỏ phiếu trước thời hạn chót đầu tháng 8.

Tâm lý tiếp tục lao dốc

Lo ngại lạm phát leo thang lan sang các chỉ số niềm tin rộng hơn. Chỉ số sơ bộ tháng 4 của Michigan sụt từ 57.0 xuống 50.8 – giảm 31% so với đỉnh sau bầu cử, mức sụt 4 tháng nhanh nhất lịch sử. Thành phần kỳ vọng giảm từ 52.6 xuống 47.2, nhưng đáng chú ý hơn là sự sụt giảm trong đánh giá hiện tại (từ 63.8 xuống 56.5). Giá cổ phiếu giảm là một lý do khiến hộ gia đình bi quan hơn.

JPMorgan

Broker listing

Cùng chuyên mục