Liệu đồng USD và JPY có tiếp tục đi ngược dự báo lãi suất trong năm 2026?

Chiến tranh thương mại và việc Fed tạm dừng cắt giảm lãi suất khiến triển vọng kinh tế năm 2026 thêm tiêu cực

Việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng và khởi động Chiến tranh Thương mại 2.0 rõ ràng đã tác động tiêu cực tới tâm lý đối với đồng USD, khi nhà đầu tư lo ngại một cuộc chiến thuế quan toàn diện sẽ gây tổn hại cho kinh tế Mỹ nhiều hơn so với các đối tác. Tuy nhiên, chiến thuật đàm phán cứng rắn của chính quyền Trump, với việc đạt được các thỏa thuận thương mại có lợi hơn cho Mỹ, đã giúp triển vọng cải thiện và hỗ trợ đồng USD phục hồi nhẹ trong mùa hè.

Dù vậy, ngay cả khi nỗi lo suy thoái nhanh chóng giảm bớt sau khi Trump rút lại những đe dọa áp thuế ban đầu, kỳ vọng lạm phát lại gia tăng do lo ngại thuế quan cao hơn sẽ đẩy giá hàng hóa tại Mỹ đi lên. Trong bối cảnh đó, Fed buộc phải duy trì lập trường thận trọng, dù khẳng định sẵn sàng bỏ qua các cú tăng lạm phát mang tính tạm thời nếu không xuất hiện dấu hiệu của những tác động lan tỏa thứ cấp.

Nỗi lo và sự giảm bớt lạm phát

Khi năm 2025 dần khép lại, những lo ngại về khả năng lạm phát bùng phát mạnh do thuế quan phần lớn đã không trở thành hiện thực. Các bằng chứng ban đầu cho thấy phần lớn doanh nghiệp đã chấp nhận hấp thụ chi phí nhập khẩu tăng cao thay vì chuyển hoàn toàn sang người tiêu dùng. Tuy nhiên, điều này không mang lại cái kết thuận lợi như Trump kỳ vọng.

Trước hết, áp lực suy giảm biên lợi nhuận đã khiến nhiều doanh nghiệp phản ứng bằng cách đóng băng tuyển dụng và trong một số trường hợp phải cắt giảm nhân sự.

Quan trọng hơn, lạm phát gần như không hạ nhiệt đáng kể, khi lạm phát dịch vụ – nguồn áp lực giá dai dẳng nhất – vẫn duy trì ở mức cao. Điều này cho thấy cầu nội địa mạnh mới là thách thức lớn nhất đối với Fed, chứ không phải thuế quan.

Thị trường lao động suy yếu

Trong bối cảnh thị trường lao động có dấu hiệu suy yếu, Fed đang đối mặt với rủi ro thực sự của lạm phát kèm suy thoái, một kịch bản khó có thể sớm được giải quyết trong những tháng đầu năm 2026. Giới giao dịch nhanh chóng dự báo Fed sẽ phản ứng quyết liệt hơn trước nguy cơ suy giảm việc làm so với rủi ro lạm phát tăng. Chủ tịch Fed Jerome Powell, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5, đã cố gắng điều chỉnh kỳ vọng thị trường theo hướng thận trọng hơn về lộ trình cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, khi Trump dự kiến bổ nhiệm một ứng viên dovish hơn, nhiều nhà đầu tư vẫn duy trì đặt cược vào khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất nhiều lần trong năm 2026.

Vấn đề của kịch bản này nằm ở chỗ các chu kỳ cắt giảm lãi suất mạnh thường gắn liền với tăng trưởng suy yếu hơn là lạm phát hạ nhiệt. Một số nhà phân tích cho rằng việc đóng băng tuyển dụng thường là tín hiệu sớm của làn sóng sa thải, qua đó làm gia tăng nguy cơ suy thoái, dù ở mức độ nhẹ. Rủi ro này càng đáng chú ý trong bối cảnh những tranh luận ngày càng nhiều về bong bóng AI. Nếu cổ phiếu AI sụp đổ, các công ty công nghệ nhiều khả năng sẽ buộc phải cắt giảm mạnh chi tiêu cho AI và tiến hành tinh giản nhân sự.

Căng thẳng thương mại tạm lắng

Dù vậy, kinh tế Mỹ vẫn có thể trụ vững trước các biến động trên Phố Wall sau khi thoát khỏi giai đoạn căng thẳng thương mại. Có nhiều cơ sở cho sự lạc quan, khi Nhà Trắng đã ký kết các thỏa thuận thương mại với phần lớn đối tác, chấm dứt nhiều tháng bất định liên quan đến thuế quan đối với doanh nghiệp. Dù rủi ro thương mại chưa hoàn toàn biến mất, như việc hiệp định USMCA với Canada và Mexico sẽ được đàm phán lại vào tháng 7 năm 2026 hay thỏa thuận đình chiến thương mại một năm với Trung Quốc hết hạn vào tháng 11 năm 2026, các động thái gần đây của Trump cho thấy xu hướng hạ nhiệt căng thẳng thay vì leo thang.

Bên cạnh đó, dù các bất ngờ về thuế quan vẫn có thể xuất hiện trong năm 2026, các biện pháp được công bố gần đây mang tính chọn lọc cao, tập trung vào phạm vi sản phẩm hẹp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu. Trump thậm chí đã giảm một số mức thuế, chẳng hạn thuế nhập khẩu thực phẩm, đồng thời nới lỏng các hạn chế đối với xuất khẩu một số loại chip.

Liệu Trump đã ngưng đánh thuế thêm

Rõ ràng, Nhà Trắng đã nhận thức được tác động tiêu cực của việc tăng thuế quan đối với hộ gia đình và doanh nghiệp. Với năm 2026 là năm bầu cử giữa kỳ, Trump đang thúc đẩy thêm các biện pháp giảm thuế. Nếu Đảng Cộng hòa đạt được mục tiêu, phần lớn hộ gia đình Mỹ có thể nhận được séc kích thích trị giá 2,000 USD vào giữa năm, một yếu tố có khả năng tạo áp lực đáng kể lên lạm phát.

Do đó, dù quan hệ thương mại với một số đối tác như Trung Quốc có thể xấu đi trở lại trong năm tới, cú sốc thuế quan nghiêm trọng nhất dường như đã đi qua. Dĩ nhiên, vẫn tồn tại các rủi ro khác như áp lực thanh khoản trong hệ thống ngân hàng, khủng hoảng nợ khi chi tiêu công tiếp tục gia tăng, hay khả năng bong bóng AI vỡ. Tuy nhiên, trong kịch bản cơ sở hiện tại, bất kỳ sự suy yếu nào nhiều khả năng sẽ tập trung vào đầu năm 2026, trước khi tăng trưởng phục hồi trong nửa cuối năm nhờ các đợt cắt giảm lãi suất của Fed, gói “Big Beautiful Bill” của Trump và khả năng triển khai các gói kích thích.

Đồng USD có dấu hiệu suy yếu đầu năm 2026

Đối với đồng USD, yếu tố then chốt là Fed đã tái khởi động chu kỳ nới lỏng trong khi phần lớn các ngân hàng trung ương khác đã kết thúc chu kỳ của mình, thậm chí một số còn cân nhắc tăng lãi suất trong bước đi tiếp theo.

Xu hướng này được kỳ vọng sẽ kéo dài ít nhất trong quý đầu năm 2026. Với JPY, phép thử quan trọng sẽ là liệu áp lực bán đồng USD có đủ mạnh để đẩy USD/JPY xuống dưới vùng hỗ trợ then chốt 140, khu vực mà phe mua đô la đã ba lần bảo vệ thành công trong hai năm qua.

Kịch bản tương tự có thể lặp lại trong năm 2026 nếu mốc 140 bị thử thách, bởi sự khác biệt chính sách giữa Fed và Ngân hàng Nhật Bản cho đến nay vẫn chưa đủ để tạo lực tăng bền vững cho JPY. Dù JPY khởi đầu năm 2025 khá tích cực, phần lớn mức tăng đã bị xóa bỏ khi đồng USD phục hồi sau Ngày Giải phóng. Trong bối cảnh BoJ chuẩn bị tăng lãi suất trở lại, JPY vẫn chưa thu hút được dòng tiền mua đáng kể.

Fed cắt giảm, BoJ tăng lãi suất, nhưng JPY không tăng giá

Sự thất vọng trước khả năng Fed chỉ còn một hoặc hai lần cắt giảm lãi suất trong chu kỳ nới lỏng hiện tại là một trong những lý do giúp đồng USD giữ vững so với JPY. Khi kết hợp với những hoài nghi về việc BoJ sẽ có thể tăng lãi suất bao nhiêu lần nữa, triển vọng đối với JPY trở nên kém lạc quan.

Thị trường hiện chỉ định giá một lần tăng 25 bps của BoJ trong năm 2026, trong khi kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất hai lần. Do đó, chênh lệch chính sách tiền tệ khó tạo thêm động lực mới. Hơn nữa, bất kỳ cú sốc tiêu cực nào buộc Fed phải nới lỏng mạnh tay hơn cũng có khả năng khiến BoJ chùn bước, do kinh tế Nhật Bản không tránh khỏi tác động lan tỏa. Vì vậy, chênh lệch lãi suất Mỹ–Nhật khó thu hẹp đáng kể trong năm 2026.

Dù vậy, điều này không đồng nghĩa với việc JPY sẽ tiếp tục suy yếu không kiểm soát. Chính phủ Nhật Bản nhiều khả năng sẽ can thiệp thị trường ngoại hối nếu JPY mất giá quá mạnh, đặc biệt trong vùng 158–160.

Liệu BoJ sẽ mạnh tay hơn trong năm 2026?

Ở chiều ngược lại, nhà đầu tư có thể đang đánh giá thấp khả năng BoJ nâng lãi suất vượt mốc 1.0%. Chính phủ mới do Sanae Takaichi lãnh đạo đã thông qua gói tài khóa bổ sung trị giá 135 tỷ USD, dự kiến hỗ trợ tăng trưởng. Nếu cộng thêm việc các doanh nghiệp Nhật cam kết tăng lương khoảng 5.0% năm thứ ba liên tiếp trong năm 2026, BoJ sẽ có thêm dư địa để theo đuổi lộ trình bình thường hóa chính sách một cách tự tin hơn.

Tăng trưởng tiền lương bền vững là điều kiện then chốt để BoJ tiếp tục tăng lãi suất. Do đó, nếu không xuất hiện cú sốc tài chính hay địa chính trị mới và kinh tế Mỹ duy trì ổn định, lạm phát tại Nhật có thể tiếp tục duy trì trên mục tiêu 2%.

Tuy nhiên, kịch bản này nhiều khả năng chưa trở thành hiện thực trước quý 2 năm 2026. Trong trường hợp đồng USD phục hồi yếu trong nửa đầu năm, JPY có thể trở thành ngoại lệ khi bước vào xu hướng tăng trong nửa cuối năm. Nếu đà tăng này hình thành, vùng 127.50–130.00 sẽ là khu vực cần theo dõi sát, bởi việc vượt qua vùng này có thể mở ra một xu hướng tăng dài hạn cho đồng JPY.