MUFG - Daily FX: JPY tăng mạnh – Bộ Tài chính Mỹ có đang thúc giục BoJ thay đổi chính sách?

Ở vùng giá hiện tại của USD/JPY, nhu cầu bán JPY có vẻ đã suy yếu, trong khi đợt điều chỉnh giảm trên thị trường chứng khoán – không vì lý do cụ thể – đủ để kích hoạt hoạt động mua lại đồng JPY. Diễn biến này phần lớn mang tính chốt lời sau chuỗi tăng mạnh của chứng khoán, được thúc đẩy bởi kỳ vọng chi tiêu tài khóa sẽ mở rộng dưới thời Thủ tướng mới Takaichi. Một số hãng tin cho rằng bình luận từ giới chức Nhật Bản là yếu tố hỗ trợ đồng yên, song những phát biểu này không có gì khác thường. Xu hướng đồng USD yếu hơn trước thềm cuộc họp chính sách của Fed ngày mai cũng là yếu tố nền tảng góp phần thúc đẩy đà tăng của JPY.

Tuy nhiên, yếu tố chính trị có thể là tác động đáng kể hơn, không phải ở những gì giới chức Nhật nói ra, mà ở những gì phía Mỹ không nói. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessentt từ lâu được biết đến là người chỉ trích chính sách tiền tệ của BoJ quá chậm phản ứng, khiến đồng yên bị định giá thấp. Dù không có phát biểu chỉ trích trực tiếp nào tại Tokyo hôm nay, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố thông cáo về cuộc gặp giữa Bessentt và Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katayama. Trong đó, ông Bessentt được cho là “nhấn mạnh vai trò quan trọng của chính sách tiền tệ lành mạnh” và “ngăn ngừa biến động quá mức của tỷ giá, khi điều kiện hiện nay đã khác nhiều so với 12 năm trước – thời điểm khởi đầu của Abenomics”. Theo cách diễn đạt ngoại giao, điều này ám chỉ lập trường tiền tệ hiện tại của BoJ không còn phù hợp với bối cảnh lạm phát mới, khác xa so với năm 2013 khi các chính sách Abenomics bắt đầu được triển khai.

Thông cáo này đã dẫn đến hoạt động mua yên do thị trường cho rằng Mỹ đang gây sức ép buộc Nhật Bản phải điều chỉnh chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, Bộ trưởng Katayama nhanh chóng phủ nhận, khẳng định tuyên bố của Bộ Tài chính Mỹ không phản ánh việc Washington muốn BoJ tăng lãi suất. Dù vậy, thông điệp ẩn đằng sau phát biểu này vẫn được hiểu là một lời nhắc rằng lập trường tiền tệ hiện nay – vẫn bám sát tinh thần Abenomics – không nên được áp dụng nữa.

Thị trường trái phiếu chính phủ Nhật Bản (JGB) nhìn chung vẫn ổn định, lợi suất giảm nhẹ và chưa xuất hiện lo ngại đáng kể về việc chi tiêu tài khóa gia tăng. Thủ tướng Takaichi vừa một lần nữa khẳng định kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng, song cách tiếp cận có chọn lọc và việc chưa đề cập đến cắt giảm thuế tiêu dùng đối với thực phẩm đã giúp giữ ổn định lợi suất JGB. Đối với USD/JPY, tâm điểm sắp tới là quyết định của các ngân hàng trung ương – cuộc họp FOMC diễn ra vào ngày mai, tiếp theo là cuộc họp BoJ vào thứ Năm. Nếu thực sự có áp lực từ Bessentt trong cuộc gặp hôm nay, rất có thể Thống đốc Ueda sẽ phát tín hiệu rằng BoJ có thể xem xét tăng lãi suất trong các cuộc họp tháng 12 hoặc tháng 1 tới.

Chỉ số TOPIX tăng 44% so với đáy sau ngày “giải phóng”

Đà giảm lợi suất tại thị trường trái phiếu chính phủ Anh (Gilt) vẫn tiếp diễn, được hỗ trợ bởi xu hướng giảm lợi suất trái phiếu Mỹ, đồng thời được củng cố bởi kỳ vọng Ngân hàng Anh (BoE) có thể cắt giảm lãi suất sớm hơn dự kiến sau báo cáo lạm phát tháng 9 yếu hơn dự đoán. Lạm phát thực phẩm ở mức 4.5%, thấp hơn dự báo 5.0% của BoE. Trong khi các chỉ số khác cũng thấp hơn kỳ vọng, lạm phát thực phẩm vốn là vấn đề được BoE đặc biệt lưu tâm vì ảnh hưởng lớn đến kỳ vọng lạm phát của hộ gia đình.

Lợi suất Gilt kỳ hạn 2 năm đã giảm 21bps trong tháng 10, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giảm 30bps và lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm giảm 33bps. So sánh, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 30 năm giảm 16bps, trong khi lợi suất Bund 30 năm của Đức giảm 10bps và lợi suất trái phiếu tương đương của Nhật giảm 7bps. Điều này cho thấy trái phiếu dài hạn của Anh đang vượt trội đáng kể so với các thị trường chủ chốt khác trong nhóm G4. Dù vậy, Gilt vẫn là thị trường yếu nhất kể từ khi làn sóng lạm phát toàn cầu bùng nổ. Như biểu đồ cho thấy, mức tăng lợi suất từ cuối năm 2021 đến nay tại tất cả các kỳ hạn của Gilt đều cao hơn so với các thị trường khác. Giai đoạn đó bao gồm cả “sự kiện Liz Truss”, khiến rủi ro tài khóa của Anh cao hơn tương đối. Bên cạnh đó, lạm phát của Anh vốn dai dẳng hơn, còn tiền lương duy trì ở mức cao.

Tuy nhiên, quan điểm “lạm phát dính” có thể đang thay đổi nếu dữ liệu lạm phát bất ngờ giảm tuần trước là khởi đầu cho xu hướng giảm bền vững. Ngoài ra, rủi ro tài khóa hiện cũng có thể đang góp phần kéo lợi suất xuống. Nhiều đồn đoán cho rằng chính phủ Anh có thể mở rộng “không gian ngân sách” để tránh phải thực hiện thêm các biện pháp tăng thuế hoặc cắt giảm chi tiêu nhằm khôi phục uy tín tài chính. Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) sẽ công bố dự báo kinh tế trước ngân sách vào thứ Sáu, với khả năng hạ dự báo năng suất, dù tác động có thể không quá nghiêm trọng nhờ các yếu tố bù trừ khác.

Tại hội nghị “Davos in the Desert” hôm qua, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có đủ “không gian tài khóa”. Theo ước tính, việc tăng gấp đôi không gian này từ 10 tỷ GBP lên 20 tỷ GBP là cần thiết để tạo khác biệt đáng kể và củng cố niềm tin nhà đầu tư. Tuy nhiên, cách thức thực hiện vẫn là yếu tố then chốt. Rõ ràng, trong bối cảnh lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt, việc chính sách tài khóa được hỗ trợ thêm bởi chính sách tiền tệ sẽ là kịch bản hợp lý. Niềm tin tài khóa cải thiện có thể hỗ trợ đồng bảng trong trung hạn, nhưng trong ngắn hạn, lo ngại về tăng trưởng và kỳ vọng BoE cắt giảm lãi suất sớm nhiều khả năng vẫn là yếu tố chi phối, gây áp lực lên GBP. Chúng tôi tiếp tục kỳ vọng EUR/GBP sẽ tăng dần lên vùng 0.90.

Biến động lợi suất chủ chốt của nhóm G10 kể từ cuối năm 2021 – Anh vẫn là điểm nổi bật.