Mức thuế mới của Trump sẽ gây sóng gió cho quan hệ Mỹ - Ấn

Washington đã đưa căng thẳng với New Delhi lên một mức độ nguy hiểm. Điều khiến Thủ tướng Narendra Modi càng thêm khó khăn là ngôn từ. Tổng thống Donald Trump đã quyết định gọi hình phạt bổ sung của Ấn Độ khi nhập khẩu dầu Nga là một mức thuế “thứ cấp”.

Các lệnh trừng phạt thứ cấp áp đặt chi phí lên các bên thứ ba vì bị cáo buộc tạo điều kiện cho hành vi xấu của một người khác. Nếu một ngân hàng, cảng, tàu hoặc công ty Mỹ bị cấm tham gia vào giao dịch liên quan đến hệ thống tài chính Nga, thì một lệnh trừng phạt thứ cấp có thể khiến việc đó trở thành bất hợp pháp đối với cả những người không phải là người Mỹ.

New Delhi nên cảnh giác. Mục tiêu của mức thuế trừng phạt này là buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin chấm dứt Chiến tranh Ukraine. Nếu mục tiêu đó không đạt được, không có gì đảm bảo Nhà Trắng sẽ làm gì tiếp theo với quốc gia mua dầu thô Nga lớn nhất thế giới qua đường biển.

Một lệnh trừng phạt trá hình dưới dạng thuế chỉ là cách Trump sáng tạo. Một công cụ thông thường hơn là danh sách Công dân Được Chỉ Định Đặc Biệt, được duy trì bởi Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài thuộc Bộ Tài chính Mỹ.

Các nhà máy lọc dầu quốc doanh của Ấn Độ đã bắt đầu rút lui khỏi thương mại với Nga. Nếu họ bắt đầu xuất hiện trong danh sách SDN, sẽ rất khó để người khác làm ăn với họ. Mất quyền truy cập vào đồng tiền Mỹ hoặc hệ thống ngân hàng do phương Tây kiểm soát sẽ là một trở ngại lớn hơn nhiều so với mức thuế 50%. Ngay cả các đại gia Ấn Độ lớn cũng sẽ không muốn chọc giận Trump. Dầu thô Nga đã là nguồn dầu lớn nhất cho nhà máy lọc dầu của Mukesh Ambani trong năm nay. Đối thủ tỷ phú của ông, Gautam Adani, không có liên quan đến dầu mỏ, nhưng ông đang gặp rắc rối pháp lý với chính phủ Mỹ. Ông cũng có một mạng lưới cảng rộng lớn cần bảo vệ.

Vậy lối thoát là gì? Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, quốc gia cũng bị áp thuế phạt 50%, đã đưa ra một ý tưởng thử nghiệm: một phản ứng chung từ BRICS. Modi dự kiến sẽ đến Trung Quốc trong tháng này — lần đầu tiên sau bảy năm. Việc tập hợp một mặt trận thống nhất để thách thức sự vượt quá giới hạn của Trump có thể hợp lý với Lula, nhưng việc leo thang đối đầu với Washington không nên hấp dẫn Modi.

Thị trường xuất khẩu lớn nhất của Brazil là Trung Quốc, nơi họ có thặng dư thương mại 49 tỷ USD. Mặt khác, Ấn Độ chỉ bán được khoảng 32 tỷ USD mỗi năm cho Brazil, Nga và Trung Quốc — kết hợp lại. Mỹ mua gần gấp ba lần số đó từ Ấn Độ, ngoài ra còn cung cấp hàng chục nghìn thị thực lao động mỗi năm cho các kỹ sư công nghệ Ấn Độ. Washington cũng kiểm soát đường ống thị thực du học cho — trong số những người khác — con cái của các chính trị gia, quan chức, đại gia và ngân hàng địa phương. Ngay cả khi Modi muốn đi trên một lộ trình va chạm với Trump, giới tinh hoa sẽ không để ông làm điều đó.

Đội ngũ của Modi phải thay đổi trọng tâm. Điều bắt đầu như một cuộc chiến thương mại và công nghệ Mỹ-Trung đã biến thành một cuộc chơi lớn hơn nhiều cho sự thống trị tuyệt đối của Mỹ. Giờ đây, không có ý nghĩa gì trong việc đàm phán giảm giá cho mức thuế tương ứng 25%. Hãy để điều đó được xử lý như một phần của một thỏa thuận thương mại rộng lớn hơn. Việc hủy bỏ mức thuế thứ cấp trong thời hạn ba tuần phải là mục tiêu cấp bách hơn.

Ngay cả khi Modi đạt được mục tiêu đó, các đối thủ chính trị của ông sẽ không để ông chạy vòng chiến thắng. “Ấn Độ, xin hãy hiểu: Lý do Thủ tướng Modi không thể đứng lên chống lại Tổng thống Trump bất chấp những đe dọa liên tục của ông ấy là cuộc điều tra đang diễn ra của Mỹ về Adani,” Rahul Gandhi, lãnh đạo phe đối lập tại quốc hội, đã viết trong một bài đăng trên X. Ông tiếp tục nói rằng tay của Modi bị trói bởi AA. Gandhi, người thường đặt câu hỏi về sự thống trị kinh tế quá mức của Ambani và Adani, gọi họ một cách ngắn gọn là AA — hay A1 và A2.

Adani, ông trùm cơ sở hạ tầng, đang đối mặt với cáo buộc hình sự tại Mỹ vì vai trò bị cáo buộc của ông trong vụ việc mà Bộ Tư pháp mô tả là một kế hoạch hối lộ 250 triệu USD liên quan đến hợp đồng năng lượng mặt trời. Tập đoàn Adani đã bác bỏ các cáo buộc là vô căn cứ và cho biết họ hoàn toàn tuân thủ mọi luật pháp. Họ cũng phủ nhận bài báo của Wall Street Journal vào tháng Sáu rằng các công tố viên Mỹ đang điều tra liệu các công ty của Adani có nhập khẩu khí hóa lỏng Iran, hay LPG, vào Ấn Độ qua cảng hàng đầu Mundra của ông, vi phạm các lệnh trừng phạt.

Doanh nhân đến từ quê nhà Gujarat của Modi cũng phủ nhận việc nhận được bất kỳ ưu đãi nào từ chính phủ do mối quan hệ lâu dài của ông với thủ tướng. Trong chuyến thăm Nhà Trắng vào tháng Hai, Modi, người không bình luận về Adani ở trong nước, đã mô tả các rắc rối pháp lý của ông trùm này là một “vấn đề cá nhân" không thuộc về các cuộc thảo luận giữa các nhà lãnh đạo quốc gia. Tuần này, Adani đã từ chức chủ tịch điều hành của doanh nghiệp cảng, nơi kiểm soát cảng Haifa của Israel và đang tìm cách mở rộng tại châu Âu. Công ty cho biết việc chuyển sang vai trò không điều hành, trong đó Adani sẽ không còn được tính là nhân sự quản lý chủ chốt, là để đảm bảo tuân thủ các quy tắc quản trị doanh nghiệp. Nó “đã được lên kế hoạch từ lâu."

Mức thuế thứ cấp chỉ là cách nói của Trump để thể hiện sức mạnh của Mỹ đối với những người không phải là người Mỹ. Doanh nghiệp lọc dầu của Ambani đang cố gắng đa dạng hóa khỏi Nga. Một trong các đơn vị của ông đã trả một “phí phát triển” 10 triệu USD cho công ty bất động sản của tổng thống, cấp phép sử dụng tên Trump tại Mumbai, theo WSJ.

Không có lựa chọn nào khác. Các tranh chấp thương mại vẫn có thể được đưa ra Tổ chức Thương mại Thế giới. Trong lĩnh vực trừng phạt, sức mạnh là quy tắc duy nhất — và đồng đô la là đồng tiền duy nhất. Những người như Lula và Modi có thể phản đối điều trước bao nhiêu tùy thích, nhưng không doanh nhân nào có đầu óc ở các quốc gia của họ có thể sống thiếu điều sau.