Swissquote Bank: Hy vọng Fed cắt giảm lãi suất thúc đẩy sự phục hồi của thị trường

Đợt phục hồi mạnh vào thứ Sáu được thúc đẩy bởi phát biểu của Chủ tịch Fed New York John Williams, người giữa một nhóm Fed vốn không quá dovish đã mở ra khả năng Fed có thể cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn. Bình luận này đã đảo chiều kỳ vọng thị trường: xác suất Fed cắt giảm lãi suất vào tháng 12 tăng từ dưới 30% vài ngày trước lên hơn 70%. Mức tăng 1.50% của S&P 500 hôm qua, đặc biệt kéo dòng tiền trở lại cổ phiếu công nghệ và thúc đẩy Nasdaq 100 tăng 2.62%, được hỗ trợ thêm bởi nhận định của Christopher Waller, thành viên Fed, rằng một lần cắt giảm lãi suất vào tháng 12 có thể phù hợp để hỗ trợ thị trường việc làm đang suy yếu của Mỹ. Ngay sau đó, ông nhấn mạnh: “chúng ta nên tiếp cận từng cuộc họp một.” Mary Daly từ Fed San Francisco cũng bày tỏ quan điểm tương tự. Chỉ trong vòng vài ngày, cục diện đã thay đổi rõ rệt so với tuần trước.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm, thước đo phản ánh tốt nhất kỳ vọng chính sách lãi suất của Fed, giảm xuống dưới 3.50% sáng nay, lần đầu tiên kể từ ngày 29 tháng 10, sau khi Fed cắt giảm 25 bps nhưng Chủ tịch Powell cảnh báo rằng động thái tháng 12 vẫn chưa chắc chắn.

Điều gì đã thay đổi kể từ đó? Thực tế là không nhiều. Hoặc có thể là mọi thứ đã thay đổi, nhưng theo hướng nào thì chúng ta chưa thể biết, vì ngay sau cuộc họp của Fed, chính phủ Mỹ đóng cửa, và kéo dài hơn một tháng, khiến hầu hết dữ liệu kinh tế chính thức bị gián đoạn cho đến tuần trước.

Khi dữ liệu được công bố trở lại, số liệu NFP tháng 9 cho thấy kinh tế Mỹ có thể đã tạo thêm 120,000 việc làm phi nông nghiệp trước khi đóng cửa, nhưng tăng trưởng tiền lương chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4.4%. Tuy nhiên, chúng ta vẫn thiếu một bức tranh toàn diện về lạm phát. CPI dự kiến sẽ không được công bố trước cuộc họp tháng 12 của Fed.

Điều đó buộc nhà đầu tư phải suy đoán: chúng ta biết thị trường lao động đang yếu đi, nhưng không rõ liệu lạm phát có nóng lên trở lại hay không. Giá năng lượng giảm đang giúp kìm lạm phát, nhưng chưa biết mức độ bù đắp của yếu tố này trước tác động của thuế quan. CPI mới nhất ghi nhận lạm phát ở mức 3%, cao hơn đáng kể mục tiêu 2% của Fed, và các chuyên gia tin rằng lạm phát có khả năng chịu áp lực tăng do thuế quan, nhất là khi hàng tồn kho mua trước thuế quan đã tiêu thụ hết và doanh nghiệp có thể phải chuyển một phần chi phí sang người tiêu dùng.

Có ba kịch bản Fed có thể đối mặt vào tháng 12:

• Fed giữ nguyên lãi suất, chờ dữ liệu lạm phát để đảm bảo quyết định dựa trên thực tế thay vì kỳ vọng. Lợi suất ngắn hạn phục hồi, tài sản rủi ro có thể chịu áp lực, và dữ liệu tiếp theo sẽ định hình kỳ vọng cho tháng 1, khả năng cao đẩy việc cắt giảm ra xa hơn.
• Fed cắt giảm và CPI phù hợp, hoặc mềm hơn kỳ vọng, không cho thấy áp lực lạm phát từ thuế quan. Phe mua tăng tốc, lo ngại về định giá công nghệ và các vấn đề kế toán tạm lắng, và thị trường có thể tiến vào một chu kỳ tăng giá theo mùa.
• Fed cắt giảm nhưng CPI công bố sau đó lại nóng hơn dự kiến. Lúc này, kỳ vọng rằng Fed nên đảo ngược lần cắt giảm gần nhất sẽ làm tăng biến động, có thể kích hoạt nhịp điều chỉnh 10–15% của S&P 500 khi hy vọng cắt giảm thêm tan biến.

Không ai có thể dự đoán kịch bản nào sẽ xảy ra. Nhưng xác suất Fed cắt giảm lãi suất vào tháng 12 đã vượt 80% chỉ trong hai phiên gần đây. Lần gần nhất kỳ vọng thị trường xoay chuyển nhanh như vậy, tháng 9 năm 2024, cú cắt giảm 50 bps vào phút chót hóa ra là sai lầm, khiến Fed phải tạm dừng suốt một năm trước khi tiếp tục hành động. Điều đó có ngăn cản phe mua không? Không hẳn.

Dù thế nào, việc theo dõi dữ liệu luôn thú vị. Hôm nay, Mỹ sẽ công bố PPI và doanh số bán lẻ mới. Kết quả tuần trước từ các nhà bán lẻ lớn cho thấy người tiêu dùng vẫn chưa suy kiệt, nhưng đang thận trọng hơn do giá cao và chi phí vay tăng. Doanh số bán lẻ tháng 9 có thể đã chậm lại (tích cực đối với những người kỳ vọng Fed cắt giảm 25 bps) và giá sản xuất có thể tăng theo tháng nhưng giảm tốc theo năm (tạo đủ nhiễu để thị trường chọn “câu chuyện” thuận tai nhất). Nhưng vì dữ liệu phản ánh quá khứ, phát biểu của các thành viên Fed mới là yếu tố dẫn dắt tâm lý nhà đầu tư. Hiện tại, thị trường đang đặt cược vào một lần cắt giảm 25 bps nữa, điều này nhìn chung hỗ trợ tâm lý rủi ro.

Hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ sáng nay đi ngang đến hơi tiêu cực. Mức giảm 10% của SoftBank phản ánh lo ngại rằng họ có thể đang đặt cược sai khi dựa quá nhiều vào OpenAI và Nvidia, sau khi Qwen 3 của Alibaba đạt hơn 10 triệu lượt tải trong tuần đầu và Gemini 3 của Google được đánh giá cao nhờ bước tiến trong lập luận 3D, khả năng agentic và “vibe coding”. Điểm then chốt là: bong bóng AI có thể không vỡ hoàn toàn, nhưng một phần có thể điều chỉnh. Dù thế nào, Google có vẻ sẽ tiếp tục hưởng lợi như năm 2023.

Trong thị trường ngoại hối, đồng USD tỏ ra lúng túng trước sự thay đổi nhanh chóng trong kỳ vọng về Fed. Từ khi vượt đường SMA 200 ngày, USD dao động như một mô hình doji, không muốn giảm sâu, phần vì các đồng tiền chủ chốt khác như yen và bảng Anh kém hấp dẫn. Với yen, Ngân hàng Nhật Bản khó có khả năng tăng lãi suất trong cuộc họp tới vì Bộ trưởng Takaichi không ủng hộ, trong khi lợi suất JGB tăng mạnh khiến rủi ro mất cân đối. Với bảng Anh, ngân sách ngày mai là yếu tố then chốt: hoặc BoE phải can thiệp để ổn định thị trường trái phiếu nếu phản ứng tiêu cực, hoặc hỗ trợ nền kinh tế nếu tăng thuế gây tổn thương mạnh. Dù trong trường hợp nào, Fed vẫn sẽ là yếu tố quyết định cuối cùng, nhưng xu hướng dovish hơn từ các ngân hàng trung ương khác có thể hạn chế bất kỳ nhịp tăng mới nào của USD.